Palyatif bakım üniteleri performansının TOPSIS yöntemi ile değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Yaşlanan nüfus pek çok sağlık sorununu da beraberinde getirmektedir. Günümüzde daha çok insan kalp hastalıkları, kronik obstrüktif akciğer hastalığı, diyabet, kanser, bunama gibi kronik hastalıklar ya da durumlar yaşamakta ve bu nedenle palyatif bakım hizmetine ihtiyaç duymaktadır. Dünya nüfusunun giderek yaşlanması ile birlikte palyatif bakım hizmetine de talep her geçen gün artmaktadır. Neticede artan talebe cevap verebilmek üzere, palyatif bakım yataklarının daha etkin ve verimli kullanılması kaçınılmaz bir sonuç olarak karşımıza çıkmaktadır. Yöntem: Bu çalışmada 2016 yılı verileri kullanılarak TOPSIS analiz yöntemi ile üç farklı hastanenin palyatif bakım merkezlerinin performansları kıyaslanmıştır. Merkezlere ait performansın değerlendirilmesinde kullanılan kriterler; yatak başına düşen personel oranı, yatak doluluk oranı, ortalama yatış gün süresi, taburcu edilen hasta oranı, sevk edilen hasta oranı ve ölen hasta oranı verilerinden oluşmaktadır. Ortalama yatış süresi kriterinde gün sayısı kullanılırken, diğer tüm kriterlerde yüzde (%) ile ifade edilen değerler kullanılmıştır. Bulgular: Yatak başına düşen personel oranı en yüksek olan karar birimi C hastanesi (%1,33) iken, bu kriterdeki en düşük oran A hastanesine (%0,65) aittir. Hasta ölümleri açısından incelendiğinde ise, %25 ile en yüksek oran C hastanesinde görülmektedir. Palyatif bakım merkezi yatak doluluk oranları A, B ve C hastanelerinde sırasıyla%89,7, %68,6 ve %70,5’dir. Sonuç: Sonuç olarak; en yüksek C*i değeri ile A hastanesi (0,92)en iyi performans gösteren, en düşük C*i değeri ile C hastanesi (0,01) ise en düşük performansı gösteren palyatif bakım merkezlerine sahip oldukları tespit edilmiştir.

Aim: The aging population brings with it many health problems. Today, more people are suffering from chronic diseases or conditions such as heart diseases, chronic obstructive pulmonary disease, diabetes, cancer, dementia and therefore need palliative care service. With the increasingly aging world population, demand for palliative care services is increasing day by day. As a result, more effective and efficient use of palliative care beds is an inevitable consequence for responding to increasing demand. Method: In this study, the performance of the palliative care centers of three different hospitals was compared using TOPSIS analysis method using 2016 year data. Criteria used in evaluating performance of centers; the rate of personnel per bed, the rate of bed occupancy, the average length of hospital stay, the rate of patients discharged, the rate of patients referred and the rate of patients who died. While the number of days is used in the criteria of average admission time, the values expressed in percent (%) are used in all other criteria. Result: While the highest rate of personnel per unit is C hospital (1.33%), the lowest rate in this criterion belongs to the hospital (0.65%). When examined in terms of patient deaths, the highest rate is seen in hospital C by 25%. Patient occupancy rates of the palliative care unit were 89.7%, 68.6% and 70.5% in patients A, B and C, respectively. Conclusion: As a result, the palliative care unit of hospital A (0.92) with the highest C* i value was found to be the best performing unit while, the palliative care unit of hospital C (0.01) with the lowest C* i value.