Benzerlikleri ve Farklılıkları ile Türk- Japon Modernleşmesi

Abstract

Modernleşme, her toplumun kendine özgü siyasi, ekonomik, kültürel birikimlerinin etkisiyle şekillenen benzersiz bir dönüşüm sürecini ifade etmektedir. Modernleşme kavramı, özellikle 17. yüzyıldan itibaren Batı merkezli gelişmelerle popülerleşmiş ve siyasi elitler tarafından çeşitli şekillerde uygulanmıştır. Batı merkezli modernleşmeyi hedefleyen Türk ve Japon toplumları da bu süreçte sosyal, ekonomik ve siyasi alanlarda önemli değişimler yaşamıştır. Ayrıca, bu dönüşüm farklı dinamikler ve tarihi arka planlardan da etkilenmiştir. Türkiye’de modernleşme, Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde başlayıp Cumhuriyet dönemiyle devam eden köklü bir dönüşüm süreci olarak şekillenmiştir. Bu süreç, Batı'nın model alınmasını ve toplumsal yapının köklü bir şekilde değiştirilmesini içermektedir. Japonya’da ise modernleşme, Meiji Restorasyonu döneminde ivme kazanmış; Batı teknikleri ve yöntemleri benimsenirken geleneksel yapıları koruma çabasıyla yürütülmüştür. Japon modernleşmesi, Batı etkisi altında gelişirken milli değerlerin ve geleneksel yapının korunmasıyla şekillenmiştir. Bu çalışmada, Türk ve Japon modernleşme süreçleri, tarihsel evreleri ve uygulanan reformlar çerçevesinde incelenmiş; iki ülkenin bu süreçteki benzerlikleri ve farklılıklarını ortaya koymak temel amaç edinilmiştir. Bu nitel incelemede, betimsel ve karşılaştırmalı tarih analizi yöntemleri kullanılmıştır.

Modernization is a unique transformation process shaped by each society's distinct political, economic, and cultural heritage. Modernization became popular, particularly from the 17th century onward, in connection with Western-centered developments and was implemented in various ways by political elites. Turkish and Japanese societies, which aimed for Western-centered modernization, also experienced significant social, economic, and political changes throughout this process. Moreover, this transformation was influenced by different dynamics and historical backgrounds. Modernization emerged as a profound transformation process in Turkey that began in the late Ottoman Empire and continued during the Republican era. This process involved adopting Western models and fundamentally changing the social structure. In Japan, on the other hand, modernization gained momentum during the Meiji Restoration and was carried out to preserve traditional structures while adopting Western techniques and methods. Japanese modernization developed under Western influence while maintaining national values and preserving traditional structures. This study examines the modernization processes of Turkey and Japan within the framework of historical stages and implemented reforms. The primary aim is to identify the similarities and differences between the two countries in this process. This qualitative study employs descriptive and comparative historical analysis methods.