Bölge Ağızlarındaki Atasözlerinde Yer Alan Sıfat-Fiil Yapılarının Durum Bildiren Semantik Karşılıklarının Değerlendirilmesi

Abstract

Kalıp sözler içerisinde değerlendirilen atasözleri, insanlığın bütün yaşanmışlığını temsil eden yapılardır. Gerek standart dilde gerekse bölge ağızlarındaki bu yapılar, sözü doğrudan söylemek yerine kullanıldığında iletinin daha kolay ve anlaşılır şekilde ulaşmasını sağlamaktadır. Atasözleri içerisinde sıfat-fiil yapılarının yer aldığı görülmektedir. Bu yapılar, atasözünün vurgulamak istediği anlam boyutunu da etkilemektedir. Cümlenin yapısında görevli olan bu ögelerin anlam etkileyici ve anlam işaretleyici özelliğe sahip olmaları atasözlerinin vurgulamak istediği içeriği bir kat daha derinleştirmektedir. Bu çalışmada Mustafa S. Kaçalin’in hazırlamış olduğu Bölge Ağızlarında Atasözleri ve Deyimler adlı eserdeki atasözleri taranacak ve sıfat-fiil gruplarının yer aldığı atasözleri tespit edilecektir. Bölge ağızlarındaki atasözlerinin çalışmanın merkezini oluşturması, ağızlardaki atasözlerinin anlam ve şekil yapılarının görülmesi sebebiyledir. Tespit edilen sıfat-fiil yapılarının işaret ettiği durum açısından semantik karşılıklar ortaya konulacak ve bu doğrultuda tespit edilen sıfat-fiiller ile onların durum bildiren semantik karşılıkları arasındaki ilişki değerlendirilecektir.

represent the entire experience of humanity. When these structures are used instead of directly speaking the word, both in the standard language and in regional dialects, they ensure that the message reaches the reader more easily and more understandably. It is seen that there are adjectiveverb structures in proverbs. These structures also affect the dimension of meaning that the proverb wants to emphasize. The fact that these elements, which are responsible for the structure of the sentence, have the feature of impressive and meaning-marking deepens the content that the proverbs want to emphasize. In this study, the proverbs in the work titled Proverbs and Idioms in Regional Dialects prepared by Mustafa S. Kaçalin will be scanned and the proverbs that include adjective-verb groups will be determined. The reason why proverbs in regional dialects constitute the center of the study is because the meaning and formal structures of proverbs in dialects are seen. Semantic equivalents will be presented in terms of the situation indicated by the identified participle structures, and in this direction, the relationship between the identified participle structures and their situational semantic equivalents will be evaluated.