Esnek Yol Üst Yapısı Kaplamaların Üretiminde Çevresel Bir Yaklaşım: Odun Talaşının Kullanılabilirliğinin Deneysel Olarak Araştırılması

Abstract

Son yıllarda dünya genelinde artan üretim ve tüketim miktarlarına bağlı olarak atıkların depolanması ve bertarafı önemli bir sorun olarak ortaya çıkmıştır. Çeşitli çevresel yaklaşımlarla bu atıkların geri dönüştürülmesi ile elde edilen farklı yan ürünlerin kullanımı teşvik edilmektedir. Bu çalışmada ağaçların işlenilmesinden elde edilen yan/atık ürün olan odun talaşının bitümlü sıcak karışım yol üst yapısı kaplama üretiminde kullanılabilirliğinin deneysel olarak araştırılması amaçlanmıştır. Bu doğrultuda, sıcak karışımdaki agrega yerine, %5, %10 ve %15 oranlarında iri agrega, ince agrega ve mineral filler boyutlarında odun talaşı kullanılarak numuneler elde edilmiştir. Bu numuneler, TS EN 12697 standardına göre Marshall testine tabi tutularak stabilite ve akma değerleri elde edilmiştir. Karayolu Teknik Şartnamesi uyarınca elde edilen sonuçlar değerlendirildiğinde optimum sonucun %4.3 bitüm oranına sahip %10 filler boyutunda odun talaşı ikamesi içeren 4.3FI10 numunesinde elde edildiği görülmüştür. Buna göre kontrol numunesine oranla stabilite açısından yaklaşık %27’lik bir iyileşme sağladığı, akma değerinde ise kayda değer bir fark oluşturmadığı görülmüştür. Elde edilen sonuç filler boyutunda odun talaşının bir yan ürün olarak sıcak asfalt betonu karışımlarda kullanılabileceğini ortaya koymuş olup çalışmanın çevresel anlamda atık/yan ürün yönetimi çabalarına katkı sağlayacağı değerlendirilmektedir.

In recent years, the storage and disposal of waste have emerged as an important problem due to the increasing production and consumption of waste worldwide. Using different by-products obtained by recycling these wastes is encouraged with various environmental approaches. This study aimed to investigate the usability of wood sawdust, which is a by-product/waste product obtained from the processing of wood, in the production of bituminous hot mix asphalt pavements. In this context, samples were obtained by using 5%, 10% and 15% coarse aggregate, fine aggregate and mineral filler-sized wood sawdust instead of aggregate in the hot mix asphalt concrete. These samples were subjected to the Marshall test according to TS EN 12697 standard and stability and flow values were attained. When the results obtained in accordance with the Highway Technical Specification were evaluated, it was seen that the optimum result was obtained in the 4.3FI10 sample containing 10% filler-sized wood sawdust substitution with a 4.3% bitumen ratio. Accordingly, it was observed that it improved approximately 27% in terms of stability compared to the control sample, and that there was no significant difference in the flow value. The results revealed that filler-sized wood sawdust can be used as a by-product in hot mix asphalt pavements, and it is hoped that the study will contribute to environmental waste/by-product management endeavors.