Medrese-ideoloji ilişkisine dair yeni bir değerlendirme

Abstract

Tarih, insanlığın ortak bilincidir. Tarihin bir alt disiplini olan Eğitim Tarihi ise toplumların en eski tarihlerden günümüze kadar eğitim ve öğretimle ilgili ürettiği, geliştirdiği ve benimsediği düşünceleriyle, oluşturduğu kurum, program ve uygulamalarıyla nasıl bir insan tipi yetiştirilmeye çalışıldığını problem edinmiştir. Bu makalede eğitim tarihinin problem alanı ve araştırma sınırları içerinde Türk-İslam Tarihi’nin eğitim kurumlarından biri olan medreselerle birlikte kavram olarak eğitim ve ideoloji kavramları incelenmekte ve medrese ile ideoloji arasındaki ilişki değerlendirilmektedir. Kaynak taranma metodunun uygulandığı bu çalışmada, ideolojinin popüler olan olumsuz tanım ve kullanımından ziyade kavramın olumlu olan üç tanım ve kullanımı söz konusu ilişkinin analizinde ele alınmaktadır. Bu makalenin önemi, medrese-ideoloji ilişkisini ideolojinin olumlu yönleri etrafında değerlendiren bir çalışma olmasıdır. Bu çalışmanın söz konusu ilişkiyle Eğitim Tarihi’nin problematiğine yeni, güncel ve farklı bir bakış açısı sunacağına inanıyoruz.

History is the common consciousness of humanity. History of Education, which is a sub-discipline of History, has taken the problem of what kind of a human type is tried to be raised with the ideas that societies have produced, developed and adopted about education and training from the earliest dates to the present day, with the institutions, programs and practices they have created. This article examines the concepts of education and ideology as concepts together with madrasas, one of the educational institutions of Turkish-Islamic History within the problem area and research boundaries of the history of education, and evaluates the relationship between madrasah and ideology. In this study, in which the literature review method is applied, three positive definitions and uses of the concept are considered in the analysis of the relationship in question, rather than the popular negative definition and use of ideology. The importance of this article is that it is a study that evaluates the madrasa-ideology relationship around the positive aspects of ideology. We believe that this study will offer a new, up-to-date and different perspective to the problematics of the History of Education through this relationship.