Bu çalışmada zeytin küspesinden anaerobik fermantasyon yöntemi ile biyohidrojen ve biyogaz üretimi için en iyi substrat derişimleri araştırılmıştır. Çalışmada kullanılan substrat için Kimyasal Oksijen İhtiyacı (KOİ), Uçucu Katı Madde (UKM), Toplam Askıda Katı Madde (TAKM), Uçucu Askıda Katı Madde (UAKM), Toplam Azot (TN), Toplam Fosfor (TP), Toplam Protein (TP), Toplam Karbonhidrat, pH ve alkalinite parametreleri hesaplanmıştır. Toplam biyogaz ve biyohidrojen analizleri gaz kromotografi cihazı (GC) ile ölçülmüştür. Zeytin küspesinden en yüksek toplam biyogaz üretimi 50 g/L substrat derişiminde 90,04 mL olarak ölçülmüştür. Zeytin küspesinden hidrojen üretimine bakıldığında ise en yüksek verimin 3,51 mL olduğu ve bu değerin elde edilmesi için en uygun derişimin 50 g/L substrat olduğu görülmüştür. Zeytin küspesinden hidrojen ve biyogaz üretilebilirliği görülmüş ve substrat derişimin artmasının üretim verimini de arttırdığını göstermiştir.
In this study, the optimal substrate concentration for biohydrogen production has been investigated by using anaerobic fermentation method from olive cake. In the study, the following parameters for each substrate has been calculated: Chemical Oxygen Demand (COD), Volatile Suspended Solids (VSS), Total Suspended Solid Matter (TSSM), Total Nitrogen (TN), Total Phosphor (TP), Total Protein (TP), Total Carbohydrate (TC), pH and alcalinity. Total biogas and biohydrogen analyses were carried out by using a gas choromatography device. The highest total biogas production from olive cake was measured as 90.04 mL at a substrate concentration of 50 g/L. The highest yield was found as 3.51 mL and the most suitable concentration to achieve this value was found as 50 g/L substrate, based on the production of hydrogen from olive CAKE. Hydrogen and biogas producibility from the olive crust was observed and increasing the substrate concentration was shown to increase the production efficiency.