Ad bilimi; canlı, cansız varlıkların veya soyut kavramların adıyla ilgilenen
bilim dalıdır. Ad biliminin inceleme alanlarından biri de kişi adlarını
(antroponomi) inceleyen bilim dalıdır. Ad kullanımı Türk toplumunda
kültürel, sosyal birçok alanda işlevsel olarak kullanılmaktadır. Kullanılan
her ad bir kişiyi temsil etmektedir. Ad biliminin inceleme alanlarından
birini lakaplar oluşturmaktadır. Lakaplar genellikle insanlar arasında
ilişkilerin hâlâ önemini koruduğu kırsal kesimlerde görülmektedir. Kırsal
kesimlerde nüfusun azlığına bağlı olarak insanlar birbirlerini lakapları ile
çağırmaktadır. Böylece ifadede ve davranışta samimilik, canlılık ve
etkileyicilik görülmektedir. Kullanılan her lakap, bölgenin coğrafyasından,
tarihinden, kültüründen ve sosyal hayatlarından izler taşımaktadır. Söz
varlığı bakımından önemli bir yere sahip Türkiye Türkçesi ağızları ve onun
bir yansıması olan lakaplar, Türkiye Türkçesi ağızlarında varlığını hâlâ
sürdürmektedir. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde bulunan ve tarih
boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapan Besni ilçesinde lakap verme geleneği canlılığını korumaktadır. Bu çalışmada, Besni ilçesi ve köylerinde
verilen lakaplar derleme yöntemi ile tespit edilmiştir. Yöre halkının
ağzından söyleniş şekillerine göre lakaplar yazıya aktarılmıştır. Tespit
edilen lakaplar veriliş nedenlerine ve yapılarına göre tasnif edilmiştir.
Nomology is the branch of science that deals with the names of living and
non-living beings or abstract concepts. One of the fields of study of the
science of names is the branch of science that examines personal names
(anthroponomy). The use of names is used functionally in many cultural
and social fields in Turkish society. Each name used represents a person.
One of the fields of study of name science is nicknames. Nicknames are
generally seen in rural areas where relations between people are still
important. Depending on the small population in rural areas, people call
each other by their nicknames. Thus, sincerity, liveliness and
impressiveness are seen in expression and behavior. Each nickname bears
traces of the geography, history, culture and social life of the region.
Turkish dialects, which have an important place in terms of vocabulary,
and nicknames, which are a reflection of it, still continue to exist in
Turkish dialects. The tradition of giving nicknames in Besni district, which
is located in the Southeastern Anatolia Region and has hosted many
civilizations throughout history, preserves its vitality. In this study, the
nicknames given in Besni district and villages were determined by
compilation method. The nicknames were transferred to writing
according to the way they were said by the local people. The determined
nicknames were classified according to the reasons and structures.
