Ayçiçeklerde yeni bir zararlı, yaprak galerisineği [liriomyza trifolii (burgess) (diptera: agromyzidae)]

Abstract

Bu çalışma; 2022 yılında Adana ili Çukurova ilçesindeki ayçiçeği bitkilerinde gözlem amaçlı olarak yürütülmüştür. Yapılan gözlemlerde, Yaprak galerisineği [Liriomyza trifolii (Burgess) (Diptera: Agromyzidae)]’nin ayçiçeğindeki varlığı ile beslenme ve zarar şeklinin tespiti amaçlanmıştır. Çalışma sonucunda; Türkiye’de yıllardır birçok konukçuda kaydı bilinen, fakat bugüne kadar konukçu olarak ayçiçeğinde kaydı bildirilmeyen L. trifolii’nin, Adana ili ayçiçeklerinde zararlı olduğu belirlenmiştir. Çalışma, Türkiye’de L. trifolii’nin ayçiçeğinde konukçu olarak ilk kayıt niteliğindedir. Çalışma süresince yapılan gözlemlerde, L. trifolii larvalarının ayçiçeğinin gövde ve çiçek tablasında zarar yapmadığı, sadece yapraklarında galeri açarak beslendiği belirlenmiştir. L. trifolii larvalarının ayçiçeği yaprak epidermisinde birden çok beyaz renkli, düzensiz, uzun galeriler açtıkları ve genellikle galeri sonunda pupa oldukları görülmüştür. Ayrıca, açılan galeri yoğunluğuna bağlı olarak da yapraklarda nekroze alanlar (ölü doku) oluştuğu, bu durumun ayçiçeği bitkilerinde gelişme geriliğine, küçük çiçek tablası oluşumuna ve dolayısıyla verim kaybına neden olduğu gözlenmiştir.

This observation was carried out on sunflower plants in Çukurova district of Adana province in 2022. It was aimed to determine the presence of Leaf galleryfly-Leafminer [Liriomyza trifolii (Burgess) (Diptera: Agromyzidae)] in sunflower and the way of feeding and damage. According to the study's findings, L. trifolii, which was previously known to exist in Türkiye but had not been recorded in sunflower as a host until now was found to be harmful in sunflowers of Adana province. The study is the first record of sunflower as a host of L. trifolii in Türkiye. The research revealed that the L. trifolii larvae feed solely on leaves by opening galleries but not cause any damage to the sunflower's stem or flower base. It was observed that larvae of L. trifolii opened multiple white, irregular, long galleries in the epidermis of sunflower leaves, and they were generally pupate at the end of the gallery. Additionally, it has been noted that depending on the density of the opened galleries, necrosis areas were formed on the leaves which slows the growth of sunflower plants, creates smaller receptacle, and reduces production.