Finansal gelişme ve yenilenebilir enerji arasında ilişki var mıdır? Türkiye için uygulama

Abstract

Enerji, ülkelerin sürdürülebilir bir şekilde kalkınması ve bireylerin refah seviyesini artırmada en temel faktörlerden biridir. İskoçyalı mucit James Watt’ın buhar makinesini verimli bir şekilde kullanmasıyla birlikte 1760’’lı yıllarda Britanya’da ortaya çıkan sanayi devrimi ile kömürün, 20. Yüzyılın başından itibaren de petrolün kullanılmaya başlamasıyla kömür ve petrol modern zamanlara damgasını vuran kaynaklar olarak öne çıkmıştır. Ancak bu kaynakların sınırlı olması ve yüksek miktarlarda tüketiliyor olmalarından dolayı özellikle sanayileşmiş ülkelerin başını çektiği gelişmiş ülkeler yeni enerji kaynakları arayışı içine girmişlerdir. Bu çalışmada, 1990'dan 2020 periyodu için Türkiye’deki yenilenebilir enerji gelişimi üzerindeki finansal gelişmenin etkisi sorgulanmıştır. Çalışmada; Svirydzenka tarafından geliştirilen finansal gelişme endeksi kullanılmıştır. Çalışmada, değişkenlerin durağanlık özelliklerini ve yapısal kırılma olasılığını belirlemek için ADF testi ve Zivot-Andrew testinin bir karışımı kullanılırken, değişkenler arasındaki uzun dönemli bağlantının belirlenmesi için ARDL kullanılmıştır. Veriler analiz edildiğinde, finansal gelişme endeksi ile yenilenebilir enerji arasında anlamlı ve negatif yönlü bir ilişki tespit edilmiştir.

Energy is among the main factors sustainable development of countries and increasing the welfare level of individuals. When Scottish inventor James Watt used the steam machine efficient way for the first time in Britain in the 1760s after the industrial revolution in Britain and with the use of coal and oil from the beginning of the early 20th century, coal and oil came to the fore as the most prominent sources for modern times. However, especially the developed countries led by industrialized countries have been in search of new energy sources because these resources are limited and consumed in high amounts. In the present study, the effect of financial development on renewable energy development in Turkey was questioned by using annual data from 1990 to 2020. To capture the multidimensional nature of financial development sufficiently, the extensive Financial Development Index, which was developed by Svirydzenka, which captured financial access, depth, and effectiveness, which is superior to traditional indicators, was used in the study. A mixture of the ADF Test and the Zivot-Andrew Test was used to determine the stability characteristics of the variables and the possibility of structural breakage, and the ARDL was used to determine the long-term associations between the variables. When the data were analyzed, a significant and negative relationship was detected between finance, development index, and renewable energy.