Prunus Arabica Oliv. Badem Türünün Çoğaltım Durumunun Belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada, Prunus arabica Oliv. (P. arabica) türünün tohum çimlenme ve çelik köklenme başarısı açısından çoğaltma özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın materyalini Adıyaman ilinin Kâhta ilçesinde doğal olarak yetişen P. arabica türünün yedi farklı genotipinden alınan tohum ve çelikler oluşturmuştur. Çalışma sıcaklık ve nem (25 °C ve % 80) kontrollü sera koşullarında yürütülmüştür. Tohumlar herhangi bir ön işleme tabi tutulmadan doğrudan serada toprağa ekilmiş ve çimlenme oranları kaydedilmiştir. Çelikler, farklı dozlarda İndol Bütirik Asit (0, 1000, 2000 ppm), Asetilsalisilik Asit (0, 50, 100 ppm) ve bunların bazı kombinasyonları olan 1000 ve 2000 ppm IBA ile 100 ppm ASA uygulamalarına tabi tutulmuştur. Ön işlem uygulanan ve serada perlit ortamına aktarılan çeliklerin kallus oluşumu ve köklenme başarısı kaydedilmiştir. Tohum çimlenmesi açısından Prunus dulcis var. amara kontrol olarak kullanılmıştır. Çalışmada farklı P. arabica genotiplerinin çimlenme oranı % 55 ile % 65 arasında gerçekleşmiş ve Prunus dulcis var. amara türünden daha yüksek bulunmuştur. En

In this study, it was aimed to determine the propagation characteristics of Prunus arabica Olivier (P. arabica) in terms of seed germination and cutting rooting success. The material of the study consisted of seeds and cuttings taken from seven different genotypes of P. arabica species that naturally grow in Kâhta District of Adıyaman Province. The study was conducted under temperature and humidity (25°C and 80 %) controlled greenhouse conditions. The seeds were directly sown to soil in the greenhouse without any pretreatment and germination percentages were recorded. The cuttings were pretreated by different doses of Indole Butyric Acid (0, 1000, 2000 ppm) and Acetylsalicylic Acid (0, 50, 100 ppm) and combinations of 1000 and 2000 ppm IBA with 100 ppm ASA. The pretreated cuttings were taken to perlite medium in the greenhouse and callus formation and rooting success were recorded. In terms of seed germination, seeds of Prunus dulcis var. amara were used as control. The germination rate of different P. arabica genotypes in the study varied between 55 and 65 % which was higher than Prunus dulcis var. amara. While the highest callus formation was obtained from 1000 ppm IBA application with 73.30 %, the lowest callus formation was found in 50 ppm ASA application with 14.25 %. The cuttings of 1000 and 2000 ppm IBA pretreatments were the only rooted cuttings in the study with the 3.30 and 2.70 % rooting percentage, respectively. As a result of the study, it was concluded that P. arabica species can be successfully propagated with seeds, but the low clonal propagation success together with high callus formation as a result of the pretreatments which indicate that the rooting success may be improved.