Abstract:
Tarımsal etkinliklerin sürdürülebilirliği için tüm bileşenlerinin ayrıntılı biçimde kalitesinin korunması hatta arttırılması gerekmektedir. Toprak tarımsal üretimin temel bileşeni olduğundan fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerinin özel bakım yönetimleriyle en uygun düzeyde tutulması gıda güvenliğinin sağlanmasına katkı sağlayacaktır. Tarımsal etkinlikler, özellikle kurak ve yarı-kurak bölgelerde, toprağın yukarıda anılan özelliklerini olumsuz yönde etkilemektedir. Bunun temel sebebi, çiftçilerin verimi düşük bu arazilerde daha çok arazi işleme ve gübre kullanımına yönelmesi ancak yeterli bakımı yapamamasıdır. Bu nedenle ekonomik ve yerel kaynakların kullanılarak toprak kalitesinin arttırılması gerekmektedir. Vermikompost, başka bir tanımla toprak solucanı gübresi, yerel üretim olanağı ve tarımsal atıkların kolaylıkla değerlendirilebilmesi nedeniyle umut verici bir organik madde kaynağıdır. Çiftçilerin büyük yatırım yapmadan kendi olanaklarıyla üretebileceği solucan gübresi organik maddenin yanı sıra solucan besin kaynağına bağlı diğer makro ve mikro bitki besin elementlerini de içerdiğinden toprak kalitesine olumlu katkı yapmaktadır. Adıyaman Üniversitesi bünyesinde Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı desteğiyle gerçekleştirilen proje ile 2015 yılında üretime geçilmiş ve üretim bilgisi çiftçilerle paylaşılmıştır. Sonuç olarak solucan gübresi toprak kalitesini korurken çiftçiler için ek gelir sağlama olanağı olan bir organik kaynaklı gübredir. Bu nedenle bölgede yaygınlaştırılması tarım odaklı ekonomiye sahip Adıyaman ili ve Adıyamanda faaliyet gösteren işletmeler için katkı sağlayıcı olacaktır. Olgunlaşmış çiftlik gübresi bölgemizde 0.50 TL/kg satılırken, vermikompost gübresi 2 TL/kg olarak satılmaktadır.
