Şanlıurfa ili kırsalında içme suyu kaynaklarındaki nitrat kirlenmesinin iyon değişimi metodu ile arıtılabilirliğinin araştırılması

Abstract

Bu çalışmada Şanlıurfa İli kırsalındaki bazı yerleşim yerlerinde nitrat kirlenmesinin sebep olduğu içme suyu olarak kullanılan yer altı sularındaki nitrat seviyesi ve içme suyu olarak kullanılabilmek üzere yerinde uygulanabilecek bertaraf çözümü araştırılmıştır. Yapılan araştırmada bu içme suyu kuyularının büyük bir tarımsal arazi olan Harran Ovası içerisindeki köy yerleşim yerleri içerisinde yer aldığı ve ekseriyetle sınır değer olan 50 mg/L değerinin üzerinde nitrat konsantrasyonuna sahip olduğu tespit edilmiştir. Köy yerlerinde kullanılabilecek işletimi kolay bir çözüm üzerinde durularak en uygun seçeneğin iyon değiştirici reçine olabileceğine karar kılınmıştır. Buna göre nitrat iyonlarının giderilebildiği ticari reçine ile pilot ölçekli çalışmalar yürütülerek paket kolon tasarımı yapılmıştır. Çalışmanın yapıldığı Yığınak köyü içme suyu kuyusu için giriş suyu konsantrasyonunu 125 mg/L den 50 mg/L’ye kadar giderebilecek iyon değişitirici kolon’un 4,3 gün çalışma süresine sahip olarak iki adet 1,5 m derinliğinde ve 1 metre çapında olmasının yeterli olacağı hesaplanmıştır.

In this study, nitrate level in groundwater used as drinking water caused by nitrate contamination in some settlements in Sanliurfa province countryside and on-site disposal solution to be used as drinking water were investigated. In the research, it was determined that these drinking water wells are located in village settlements in Harran Plain, which is a large agricultural land, and have a concentration of nitrates above the limit value of 50 mg/L. It was decided that the most suitable option could be ion changer resin by focusing on an easy-to-operate solution that can be used in village locations. Accordingly, pilot scale studies were carried out with commercial resin, where nitrate ions can be removed, and package column design was made. It was calculated that the ion exchange column, which can remove the inlet water concentration from 125 mg/L to 50 mg/L for the drinking water well of Yiginak village where the study was conducted, would be sufficient to have two 1.5 m depth and 1- meter diameter with an operating time of 4.3 days.