Macar fiği (vicia pannonica crantz) çeşitlerinin kes verimi ve kes kalitesi açısından değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışma, Bingöl ekolojik koşullarında Macar fiği çeşitlerinin kes verimi ve kes kalitesini belirlemek amacıyla 2020-2021 yetiştirme sezonunda kuru şartlarda yürütülmüştür. Macar fiğinin Akçalar, Aygün, Budak, Doğu Beyazı, Efes, Kansur, Sarıefe ve Tarm Beyazı-98 çeşitleri bitkisel materyal olarak kullanılmıştır. Çalışmada; çeşitlere ait bitki boyu, biyolojik verim, kes verimi ve keslere ait ham protein, NDF (nötral deterjanda çözünmeyen lif), ADF (Asit deterjanda çözünmeyen lif), SKM (sindirilebilir kuru madde), nispi yem değeri, fosfor, potasyum, kalsiyum ve magnezyum içerikleri incelenmiştir. Çeşitlerin bitki boyları arasındaki farkın istatistiksel olarak önemsiz, geriye kalan diğer parametreler arasındaki farkın ise istatistiksel olarak önemli olduğu görülmüştür. Ortalama olarak Macar fiği çeşitlerinin bitki boyları 53.1 cm, biyolojik verimleri 227 kg/da, kes verimleri 204 kg/da, ham protein oranları %14.1, NDF oranları %42.0, ADF oranları %36.6, SKM oranları %60.4, nispi yem değerleri 138, fosfor oranları %0.24, potasyum oranları %1.72, kalsiyum oranları %1.79 ve magnezyum oranları %0.33 olarak tespit edilmiştir. İncelenen Macar fiği çeşitleri arasında kes verimi ve kalitesi açısından Bingöl ili ve benzer ekolojik koşullarda Aygün, Budak, Sarıefe ve Doğu Beyazı çeşitlerinin öne çıktığı sonucuna varılmıştır.

This study was carried out in dry conditions in the 2020-2021 growing season in order to determine the straw yield and straw quality of Hungarian vetch varieties in Bingöl ecological conditions. Akçalar, Aygün, Budak, Doğu Beyazı, Efes, Kansur, Sarıefe and Tarm Beyazı-98 varieties of Hungarian vetch were used as plant material. In the study; plant height, biological yield, straw yield and crude protein, NDF (neutral detergent fiber), ADF (acid detergent fiber), DDM (digestible dry matter), relative feed value, phosphorus, potassium, calcium and magnesium contents of straws were investigated. It was seen that the difference between the plant heights of the varieties were statistically insignificant, while the difference between the remaining parameters were statistically significant. Average of plant height Hungarian vetch varieties was 53.1 cm, biological yield was 227 kg/da, straw yield was 204 kg/da, crude protein rate was 14.1%, NDF rate was 42.0%, ADF rate was 36.6%, DDM rate was 60.4%, relative feed value was 138, phosphorus rate was 0.24%, potassium rate was 1.72%, calcium rate was 1.79% and magnesium rete was determined as 0.33%. It has been concluded that among the examined Hungarian vetch varieties, Aygün, Budak, Sarıefe and Doğu Beyazı varieties stand out in terms of straw yield and quality in Bingöl province and similar ecological conditions.