Kıyametin kopacağı zamana kadar hükmü devam edecek olan İslam’ın, sürekli bir değişim
içinde olan toplumları yönlendirmede ve yönetmede atacağı adımların doğru tespit edilmesi
gerekmektedir. Nitekim İslâm âlimleri hadisten fıkha, tefsirden kelama kadar hemen her alanda değişen
zamanın ve toplumların karşılaştıkları sorunlara çözüm bulmuşlardır. Bu çalışma da bahsedilen çözüm
bulma gayreti kapsamında değerlendirilebilir. Allah Teâlâ kullarına karşı son derece merhametlidir. Onun
merhametinin tezahürlerinden biri de hükümlerin hepsini bir seferde indirmemesidir. Toplu olarak
inmemesinin yanında zorluk ve kolaylık açısından da aynı seviyede olmayan hükümlerin inişlerinde
düzenin olması yine onun rahmetinin bir yansımasıdır. Bu düzenin nasıl olduğu ile ilgili birtakım
çalışmalar yapılmasının neticesinde tedricilik ve nesih gibi metotlar ortaya konmuştur. Bu çalışmada ise
farklı bir metodun varlığının tespiti üzerinde durulmuştur. “Teşdîd ve tahfîf metodu” adı verilen bu
metotla ilgili olan bu çalışmada teşdîd ve tahfîf kavramları, teşdid ve tahfifin bir metot oluşu, varlığının
delilleri ve hikmetleri ele alınarak birtakım sonuçlara ulaşılmıştır.
The steps to be taken by Islam, whose rule will continue until the time of Judgment, in guiding
and ruling societies that are in constant change, must be determined correctly. As a matter of fact, Islamic
scholars have found solutions to the problems faced by the changing times and societies in almost every
field from hadith to fiqha, from tafsir to kalam. This study can be evaluated within the scope of the effort
to find a solution. Allah is extremely merciful to His servants. One of the manifestations of his mercy is
that he does not bring down all of the judgments at once. The fact that the decrees that are not at the same
level in terms of difficulty and convenience, in addition to the fact that they do not come down
collectively, are in order in their descent is again a reflection of his mercy. As a result of some studies
about how this order is, methods such as gradualism and naskh have been revealed. In this study,
detection of the existence of a different method is focused on. In this study, which is related to this
method called "tesdîd and tahfîf method", some conclusions have been reached by considering the
concepts of tesdîd and tahfîf, the fact that diagnosis and forgiving are a method, the evidences and
wisdom of its existence.
