Ebû’l-Kasım ez-Zeccâcî İslam’ın altın döneminde yetişen ve bilgisi, birikimi, yazdığı eserler ve Arap
dilini öğrenmek isteyenlere faydasıyla Arap dilinde mümtaz bir yere sahip çok yönlü bir alimdir. İlme son
derece düşkün olan Zeccâcî nahiv, lügat ve edebiyat alanlarında göze çarpan seçkin bir şahsiyettir. Zeccâcî
tüm hayatını ilme, öğrenmeye ve öğretmeye vakfetmiş ve bu uğurda yolculuklar yapmaktan çekinmemiştir.
Onun ilme olan bu iştiyakı onu pek çok önemli eser yazmasına sevketmiştir. Eserleri incelendiği zaman ilmi
seviye ve derinliği hemen göze çarpar. Öyle ki, başka alimlerce yazılan eserleri inceleyerek onlardaki hataları
tespit edip doğru şekillerini gösterecek kadar tahsil ettiği ilimlerde söz sahibidir.
Ebû’l-Kâsım yetiştiği dönemin özelliğine uygun olarak herhangi bir konuda hüküm verirken düşünsel
açıdan bağımsız ve özgür hareket etmeyi seven birisiydi. O, hiçbir düşünceye körü körüne bağlı kalmaz
incelediği her konuya eleştirel bir gözle bakardı. Bu özelliği onu incelediği konu ve eserlerde gerçeğe
götürecek kapılar aralamıştır.Zeccâcî tüm müktesabatını başkalarına da öğretmek ve deyim yerindeyse
ilminin zekatını vermek için yoğun çaba harcamıştır. Yazdığı eserleri gayet anlaşılır ve basit bir dille yazmak
istemesi ayrıca anlatılanları anlamayı güçleştirecek gereksiz ayrıntılara girmekten kaçınması bunun en iyi
ispatıdır.
Bu makaleyle İslamın altın çağında yetişip pek çok eser kaleme alan ve o dönemki alimler içerisinde
ağır toplardan biri olarak göze çarpan fakat bu değerinin zamanla üzerinin örtülüp silikleştiğini
düşündüğümüz Ebû’l-Kasım ez-Zeccâcî’yi yakından tanıma fırsatı bulunacak ve eserleri aracılığıyla Arap
diline yaptığı hizmeti ve Arap dilindeki yeri ve önemi bir nebze olsun daha iyi anlaşılmış olacaktır.
Abou’l-Kassem ez-Zeccâcî is a versatile scholar who has grown up in the golden period of İslam, has
a great place in the Arabic language with his knowledge, his works, and the benefit to the people that want to
learn the Arabic language. Zeccaci who is extremely fond of the science, is an outstanding person in the
dictionary, literature, and grammer. He devotes his all life to knowledge, learning, and teaching and he never
hesitates to travel for these purposes. His these passions prompt him to write many important works. When
his works are examined, the level and depth of his science are immediately apparent. So much so, by examing
the works written by other scholars, he has a say in the science he has collected enough to detect mistakes in
them and show their correct shape.
Abou’l-Kassem is an intellectually independent person that likes to act freely while making judgements
on any subject by the characteristics of his period. He never adheres blindly to any thought, he always looks
critically at everything he studies. This feature has opened doors that will bring him to reality in the subjects
and works he examines. He has made great efforts to teach his entire acquits to others, to give the zakat of his
knowledge, if the saying is true. The best evidence of this is the fact that he wants to write his works in a very
clear and simple language, and avoids unnecessary details that make it hard to understand what is told.
With this article, he grew up in the golden time of İslam and wrote many works and stood out as one of
the heavy balls among scholars at that time, but we will have the opportunity to get to know Abou’l-Kassem
ez-Zeccâcî closely, and his service to the Arabic language through his works. İts place and importance in the
language will be better understood.
