Matematik öğretmenlerinin matematik yaparken ve öğretirken örnek kullanımları

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı matematik öğretmenlerinin örnek seçimlerini incelemek ve bu örnek seçimlerinin altında yatan nedenleri karakterize etmektir. Bu yüzden çalışmada keşfedici nitel araştırma deseninden yararlanılmıştır. Verilerimiz 12 ortaokul matematik öğretmeninin yarı yapılandırılmış görüşmelerine dayanmaktadır. Öğretmenlerin 'Çarpanlar ve Katlar' konusuna ilişkin seçtikleri örnekler ve bu örnekleri seçme nedenleri 8 kategori altında toplanmıştır: Daha kolay örneklerle başlama, amaçsız/ilk akla gelen örnekler, öğrenmeyi destekleme, matematiksel özelliğe dikkat çekme, yanlış genellemeleri engelleme, standart örnekler, istisnai bir duruma dikkat çekme, farklı örneklerdir. Öğretmenlerin tamamının örnekleri seçerken ilk olarak daha kolay örneklerden başladığını bunun yanı sıra standart örnekleri seçtiği görülmüştür. Öğretmenlerin çok az bir kısmının örnek seçerken istisnai bir duruma dikkat çekmek, farklı örnekleri kullanmak ve yanlış genellemeleri engellemek amacıyla örnek seçtiği görülmüştür. Yapılan görüşmeler sonrasında öğretmenlerin örnekleri çok sık kullandıkları ama örnekler hakkında hiç düşünmedikleri görülmüştür.

The purpose of this study is to examine mathematics teachers' examples selection and to categorize the underlying reasons for their example selections in doing and teaching mathematics at the middle school level. An exploratory qualitative research design was used to conduct the study. The participant of the study were twelve middle school mathematics teachers, and semi-structured interviews were used to collect data. The examples chosen by the teachers regarding the 'Multipliers and Multiples' topic and the reasons for choosing these examples were categorized under eight main categories: Starting with easier examples, aimless/first examples that come to mind, supporting learning, drawing attention to the mathematical feature, preventing false generalizations, standard examples, drawing attention to an exceptional situation, and non-standard (different) examples. The results also reveal that the teachers usually choose to start with easier examples and standard examples. Only very few teachers chose examples to prevent false generalizations, standard examples, draw attention to an exceptional situation, and non-standard (different) examples. The teachers stated that they used examples very often in teaching mathematics, but never thought about their examples usage while doing and teaching mathematics.