5. sınıf Türkçe ders kitabının resim-metin ilişkisi açısından incelenmesi

Abstract

Ders kitapları, öğrencinin öğrenimine ve eğitimine katkı sağlayan araçların başında gelmektedir. Kolay erişilen bir kılavuz özelliği taşıyan ders kitapları, biçim ve içerik açısından öğrenci seviyesine uygun ve öğrenci gelişimini destekleyecek şekilde hazırlanmalıdır. Öğrenci seviyesine uygun olarak tasarlanan ders kitapları, öğrenciler tarafından ilgi görmektedir. Söz konusu kitapların, eğitimde kullanılan araç-gereçlerin sahip olması gereken nitelikler göz önünde bulundurularak hazırlanması eğitsel amaçların gerçekleşmesine yardımcı olmaktadır. Ders kitaplarındaki eğitsel özelliklerden biri de metinlerle beraber verilen resimlerdir. Bu araştırmada 2017-2018 eğitim-öğretim yılında Millî Eğitim Bakanlığı tarafından yayınlanan 5. sınıf Türkçe ders kitabında yer alan resimlerin, metinlerle olan ilişkisinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Nitel desende gerçekleştirilen araştırmada, doküman incelemesi tekniği kullanılmıştır. Kitapta kullanılan resim sayısı, resimler ile metinlerin ilişkilendirilme biçimi, kullanılan renkler ve renklerin çocuğa göreliği gibi kategoriler göz önünde bulundurularak yapılan inceleme sonucunda elde edilen veriler, betimsel analiz tablosu ile sunulmuştur. Sonuç olarak incelenen sekiz metinde, metinle bir arada yer alan resimlerin, metinlerin içeriğine uygun olarak seçildiği görülmüştür. Resim-metin ilişkisi açısından eksik bulunan kısımlara ilişkin ise çeşitli öneriler geliştirilmiştir.

Textbooks are one of the tools that contribute to the learning and training of learners. Textbooks with an easy-to-access guide should be prepared in a way that fits student-level and supports student development in terms of form and content. Textbooks designed in accordance with the level of the students are also attracted by students. The preparation of these books by taking into consideration the qualifications required for the tools used in education helps to achieve the educational objectives. One of the educational features in the textbooks is the pictures accompanying the texts. In this research, it is aimed to reveal the relation between the pictures in the 5th grade Turkish textbook published by the Ministry of National Education in the academic year of 2017-2018 with the texts. In the qualitative research, the document analysis technique will be used. The number of pictures used in the book, the way the pictures and texts are related, the colors used, and the color of the children, etc. examined in this study. The findings obtained as a result of the examination presented with a descriptive analysis table. As a result, in the eight texts examined, it was seen that the pictures in combination with the text were selected in accordance with the contents of the texts. Various suggestions have been developed for the missing parts in terms of image-text relation.