Üstün yetenekli çocuklarda yönetici işlevler ve zeka arasındaki ilişkiler

Abstract

Bu çalışmada üstün yetenekli çocuklarda Wisconsin Kart Eşleme Testi (WKET) ile ölçülen yönetici işlevlerin psikometrik zeka düzeyi (WISC-R) ile ilişkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemi İzmir Sıdıka Akdemir Bilim ve Sanat Merkezi’nde (BİLSEM) olan üstün yetenek tanısı almış toplam 50, 22 kız (%44) ve 28 erkek (%56) çocuktan oluşmaktadır. Yönetici işlevlerin üstün yetenekli çocuklarda ölçümlenmesi Wisconsin Kart Eşleme Testi (WKET) ile yapılmıştır. Wisconsin Kart Eşleme Testi üstün yetenekli çocuklara bilgisayar ortamında bireysel olarak uygulanmıştır. Araştırmanın sonuçları, üstün yetenekli çocuklarda Sözel IQ 114-130 aralığında WISC-R Sözel IQ ile WKET arasında ilişki olduğunu, Performans IQ ile WKET arasında yaygın ilişki olmadığını, WKET alt boyutları arasında yaşa göre anlamlı farklılaşma olduğunu ortaya koymuştur. Örneklem grubundaki WKET puanlarına açımlayıcı faktör analizi yapılmıştır. Temel bileşenler ve varimax döndürmesi sonucunda 2 temel faktör bulunmuştur. PCA sonuçlarına göre, 1. faktör 6.27 özdeğere sahip olup, toplam varyansın %57’sini açıklamaktadır. Bu sonuçlar, WKET faktör yapısının üstün yetenekli çocuklarda geçerli olduğunu ifade etmektedir.

In this study, it was aimed to investigate the relationship between psychometric intelligence level (WISC-R) and executive functions measured by Wisconsin Card Mapping Test (WKET) in gifted children. The sample of the study consisted of 50 students, 22 girls (44%) and 28 boys (56%), all of whom diagnosed as gifted at İzmir Sıdıka Akdemir Science and Art Center (BİLSEM). The Wisconsin Card Matching Test was applied individually to highly skilled children in a computer environment. The results of the study revealed that there is a relationship between WISC-R Verbal IQ and WKET in Verbal IQ 114-130 in gifted children, that there is no general relationship between Performance IQ and WKET and that WKET subscales differ significantly by age. An exploratory factor analysis was performed on the WKET scores in the sample group. Two basic factors were found as the result of the principal components and varimax rotation analyses. According to the PCA results, factor 1 has 6.27 eigenvalues and accounts for 57% of the total variance. These results indicate that the WKET factor structure is valid for gifted children.