Türkiye’de turizm gelirini etkileyen faktörlerin önem düzeylerinin belirlenmesi

Abstract

Turizm, karmaşık sosyal, ekonomik ve fiziksel etkisiyle uluslararası bir fenomen haline gelen ve uluslararası pazarda en büyük ve en hızlı büyüyen endüstrilerden biridir. Oldukça rekabetçi bir sektör olan turizm, günümüzde arz odaklı olmak yerine talep odaklı bir piyasa olarak ele alınmaktadır. Türkiye, tarihi zenginlikleri ve doğal güzellikleri ile turistlerin sıklıkla tercih ettiği ender turizm merkezleri arasında yer almaktadır. Bu durum sayesinde Türkiye’deki turizm sektörü, ülke ekonomisine oldukça önemli katkılar sağlamaktadır. Bu çalışmada Türkiye’nin turizm gelirine etki eden değişkenlerin önem düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Türkiye’nin 2001-2019 yılları arasındaki turizm gelirinin belirleyicileri olarak, ziyaretçi sayısı, dolar kuru, acente sayısı ve yatak sayısı değişkenleri ele alınmıştır. Çalışmada analiz yöntemi olarak Yapay Sinir Ağları (YSA) ve Path Analizi kullanılmıştır

Tourism is one of the largest and fastest growing industries in the international market, which has become an international phenomenon with its complex social, economic and physical impact. Tourism, which is a highly competitive sector, is today considered as a demand-oriented market rather than supply-oriented. Turkey, with its historical riches and natural beauty, is among the rare tourist centers that tourists often prefer. In this way, the tourism sector in Turkey, provides a very significant contribution to the national economy. In this study, it was aimed to determine the importance levels of variables affecting Turkey's tourism income. For this purpose, the number of visitors, dollar rate, number of agents and number of beds were considered as the determining variables of Turkey's tourism income between 2001 and 2019. Artificial Neural Networks (ANN) and Path Analysis were used as analysis methods in the study.