Bu çalışmanın amacı 30 gün süreyle Adıyaman’ın baraja döküleceği yerden
alınan işlemden geçmemiş genel kanalizasyon suyunun farklı derişimleri (0, 25, 50, 75
ve % 100) ile sulanan Lactuca sativa L. (marul) bitkisinin bazı fizyolojik özellikleri ile
bitkinin organlarındaki ağır metal (kadmiyum, kurşun, bakır, çinko ve nikel)
içeriklerinin araştırılmasıdır. Bu amaçla çalışmada bitkinin yaprak ve kök uzunluğu
ölçülmüş, kuru madde miktarı ve fotosentetik pigment içeriği belirlenmiştir. Bitkinin
yaprak ve kök kısmının ağır metal içeriği ayrıca bitkinin yetiştirildiği toprağın da ağır
metal içerikleri analiz edilmiştir. Yaprak uzunluğu en fazla % 100 derişimde
görülürken, 25, 50, % 75 derişimlerinde bitkilerin kuru madde miktarında artış
belirlenmiştir. Kontrol bitkilerinin yapraklarında Cr, Cu, Ni, Zn analiz sonuçlarında
belirlenirken 25, 50 ve % 75 derişimlerinde Cr, Cu, Zn ve Ni miktarlarında ise kontrole
göre artışlar belirlenmiştir. Bitkinin kök kısımlarında kontrole göre artışlar bulunmuş ve
Cu içeriğindeki artış önemli bulunmuştur (P<0.05). Bitkilerin yetiştirildiği toprakta ise
kanalizasyon suyu derişimine bağlı olarak Cd hariç ağır metal içerikleri artmıştır
(P<0.05).
Sonuç olarak işlenmemiş kanalizasyon suyu ile sulanan Lactuca sativa L.nın
büyüme parametrelerinde, bazı fizyolojik özelliklerinde, bitki organlarında ve
yetiştirilen toprakta ağır metal içeriklerinde önemli değişimler belirlenmiştir.
The aim of that research is to search some physiological features and heavy
metals such as Cadmium, Lead, Copper, Zinc and Nickel in organs of the lettuce
Lactuca Sativa L. that is irrigated with different concentrations (0,%25,%50,%75 and
%100) of unprocessed sewage water for about 30 days. In that research, by this way, the
plant’s leaf and root lenght has been measured, the amount of dry matter and
photosynthetic pigment contens have been detected. The plant’s heavy metal content of
leaf and root and the soil in which the plant is grown has been analyzed. While the max
leaf length is observed at %100 concentration, it is determined that the amount of dry
matter of plants have increased at %25, 50 and 75 concentration rates. Determining Cr,
Cu, Ni, Zn at leaves of examination plants in analysis results, at %25, %50 and %75
concentrations, Cr, Cu, Zn and Ni increase in a controlled environment. According to
controls, there was found increasing at some parts of plants root and significant increase
in Cu content.(P<0.05) Depending upon sewage concentration, there was increasing at
amount of heavy metal except for Cd in soil for plants.
As a result, there are significant changes were determined in growth parameters
of Lactuca Sativa L. that irrigated by untreated sewage, some physiological properties,
plants organs and heavy metal concents in cultivated soil.
