Bu araştırmada cıva (Hg) toksisitesini ve bu toksisite üzerine selenyumun (Se)
koruyucu rolünü belirlemek için Oreochromis niloticus’un dokularındaki oksidatif stres
parametreleri araştırılmıştır. Bu amaçla balıklar 4 ve 21 günlük sürelerle 0.01 ve 0.05
ppm Hg ile 0.01+0.01 ve 0.05+0.05 ppm Hg+Se karışımlarının etkisine bırakılmış ve
solungaç ve karaciğer süperoksit dismutaz (SOD) ve katalaz (CAT) aktiviteleri ile
malondialdehit (MDA) düzeyleri belirlenmiştir.
Hg’nin tek başına ve Se ile birlikte etkisinde incelenen oksidatif stres
parametrelerinde dokuya, ortam derişimine ve etki süresine bağlı olarak önemli
değişimlerin meydana geldiği belirlenmiştir.
Cıvanın tek başına ve cıva+selenyum karışımının etkisinde özellikle de yüksek
ortam derişimlerinde solungaç ve karaciğer SOD ve CAT aktiviteleri, 4 günlük süre
sonunda anlamlı bir artış gösterirken (P˂0.05); 21 günlük süre sonunda ise anlamlı bir
azalma göstermiştir (P˂0.05).
Hg ve Hg+Se karışımının etkisinde her iki dokuda 4 günlük süre sonunda tüm
ortam derişimlerinde önemli bir değişim göstermeyen (P˃0.05) MDA düzeyinin, 21
günlük süre sonunda yüksek ortam derişimlerinde anlamlı bir artış gösterdiği
saptanmıştır (P˂0.05).
Sonuç olarak O. niloticus’ta belirlenen SOD ve CAT aktiviteleri ile MDA
düzeylerindeki artış veya azalışların cıva+selenyum karışımına oranla cıvanın tek başına
etkisinde daha fazla olduğu ve selenyumun cıvanın oksidatif toksisitesi üzerine
koruyucu bir etkiye sahip olduğu belirlenmiştir.
In this research, to determine toxicity of mercury (Hg) and whether selenium
(Se) has any role in protection of this toxicity, it was investigated the alterations in
oxidative stress parameters in tissues of Oreochromis niloticus. For this purpose fish
were exposed to 0.01 and 0.05 ppm Hg and 0.01 ppm Hg+0.01 ppm Se and 0.05 ppm
Hg+0.05 ppm Se for 4 and 21 days and activities of superoxide dismutase (SOD) and
catalase (CAT) and levels of malondialdehyde (MDA) in gill and liver were determined.
It was observed significant changes in all analyzed parameters due to tissue,
medium concentration and exposure period in the exposure of mercury alone and
mercury+selenium mixtures.
In Hg alone, and in combination with Se especially in their higher medium
concentrations, activities of SOD and CAT in the gill and liver significantly increased at
4 days (P˂0.05), while they significantly decreased at 21 days (P˂0.05).
In the exposure of Hg and Hg+Se and in the both tissues, it not determined
significant alteration in the MDA levels at 4 days (P˃0.05), while they elevated in their
higher concentrations at 21 days (P˂0.05).
In conclusion, it was determined the increases or decreases in activities of SOD
and CAT and levels of MDA in O. niloticus were higher in the Hg alone than Hg+Se
mixtures and selenium has a protective effect on oxidative toxicity of mercury.
