Yusuf Ziya Paşa ( siyasi ve askeri faaliyetleri)

Abstract

Son yıllarda Osmanlı tarihi üzerine yapılan araştırmalarda biyografi çalışmalarının gittikçe önem kazandığı ortadadır. Özellikle önemli devlet adamlarının hayatlarının araştırma konusu olması tarihe yeni bir bakış açısı kazandırmaktadır. Yusuf Ziya Paşa, Osmanlı Devleti için yapmış olduğu hizmetler itibariyle ender insanlardan biridir. Yusuf Ziya Paşa, III. Selim ve II. Mahmud dönemi sadrazamlarından olması dışında maden eminliği, çeşitli vilayet valilikleri ve ordu komutanlığı gibi önemli görevler yürütmüştür. III. Selim döneminde Napolyon’a karşı Mısır’a savaşmaya giden ordunun başında yer almış ve Napolyon bu durumda Mısır’ı terk etmek zorunda kalmıştır. Daha sonra yapılan savaşlar sonucu Fransızlar Mısır’ı terk etmişlerdir. Yusuf Ziya Paşa, bu başarılarından ve maden eminliği sırasındaki çalışmalarından dolayı adından söz ettiren bir devlet adamı haline gelmiştir. Yusuf Ziya Paşa, gerek eşkıyalık faaliyetlerine karşı durması ve gerekse valilikleri sırasında bıraktığı eserler ile adını yaşatmıştır. Yusuf Ziya Paşa’nın hayatı araştırılırken arşiv kaynaklarından yararlanılmakla beraber dönemin kronikleri ve araştırma eserlerden de yararlanılmıştır.

The biographical studies gradually become more important for the recent surveys on the Ottoman history. In particular, the history gets a new horizon through such surveys on the lives of the prominent statesmen. Yusuf Ziya Pasha was a noble man in terms of the services rendered by him for the Ottoman State. He did not only act as a mining trustee, a provincial governor as well as an army commander in addition of his main position as a premier in the eras of Selim III and Mahmud II. In the Selim III are, he led the army in a compaign onto Egypt against Napoleon, whereupon Napoleon had to leave Egypt. The subsequent wars resulted in a complete defeat of the French, who then ultimately left Egyqt. All such victories and his achievement in the mining operation made him a distinguished statesman. Yusuf Ziya Pasha is known of his strong struggle against the robber, and the works left by him in the course of his deployment as a governor are important. The evailable archives were used in search of the life of Yusuf Ziya Pasha and the studies were supported by the periodical chronicles and research works.