Bu çalışmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin bilimin doğasına ilişkin
görüşlerinin informal muhakeme örüntüleri açısından incelemesidir. Çalışmaya
Adıyaman ili merkez TOBB Yavuz Selim Ortaokulunun 8.sınıfında okuyan 130
öğrenci katılmıştır. Öğrencilerin bilimin doğası görüşlerini belirlemek için 35
maddelik bilimin doğası görüş anketi uygulandı. Öğrencilerin informal muhakeme
örüntülerini belirlemek için ise 2 tane sosyobilimsel konu içeren görüşme formu
kullanıldı. Bu konulardan bir tanesi 8.sınıf fen müfredatının “DNA ve Genetik kod
“ünitesinin 5. konusu olan “biyoteknolojinin uygulama alanları” kısmında yer alan
gen terapisi konusu ile ilgili iken, ikinci konu ise yine 8.sınıf fen müfredatının
“Enerji dönüşümleri ve çevre bilimleri” ünitesinde yer alan nükleer enerji ile ilgilidir.
Öğrencilerin informal örüntüleri Akılcı, Duygusal, Sezgisel ve birden fazla düşünme
örüntüleri içeren düşünme örüntüleri şeklinde sınıflandırılmıştır. Sınıflandırma
yapılan bu örüntüleri belirlemede literatürden yararlanılmıştır. Araştırma verilerinin
karşılaştırılması için genel ortalama ve One-way Anova testi kullanılmıştır. Bilimin
doğası görüşleri ile informal muhakeme örüntüleri arasındaki ilişki incelenmiştir.
Elde edilen sonuçlara göre bilimin doğası görüşleri ile gen terapisi arasında anlamlı
fark olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Yine bilimin doğası alt boyutları olan bilim,
bilim insanı, bilimsel bilgi ile gen terapisi arasında da anlamlı fark olmadığı
sonucuna ulaşılmıştır. Bilimin doğası görüşleri ile nükleer enerji arasında anlamlı fark olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Yine bilimin doğası alt boyutları olan bilim, bilim insanı,
bilimsel bilgi ile nükleer enerji arasında da anlamlı fark olmadığı sonucuna
ulaşılmıştır.
The aim of this study is to examine the relationship between students' views
on the nature of science and their informal reasoning patterns. 130 students from the
8th grade of TOBB Yavuz Selim Secondary School in Adıyaman province
participated in the study. A 35-item nature of science opinion questionnaire was
applied to determine the students' views on the nature of science. In order to
determine students' informal reasoning patterns, 2 interview forms containing
socioscientific issues were used. One of these topics is related to the subject of gene
therapy, which is the 5th subject of the "DNA and Genetic code" unit of the 8th
grade science curriculum, in the "application areas of biotechnology", while the
second subject is again about the 8th grade science curriculum's "Energy
transformations and environmental sciences" It is related to nuclear energy in the
unit. The informal patterns of the students are classified as Rational, Emotional,
Intuitive and thinking patterns that include multiple thinking patterns. The literature
was used to determine these classified patterns. General mean and One-way Anova
test were used to compare the research data. The relationship between views on the
nature of science and informal reasoning patterns was examined. According to the
results, it was concluded that there was no significant difference between views on
the nature of science and gene therapy. It was also concluded that there was no
significant difference between science, scientist, scientific knowledge and gene
therapy, which are the sub-dimensions of the nature of science. It has been concluded that there is no significant difference between views on
the nature of science and nuclear energy. It was also concluded that there is no
significant difference between science, scientists, scientific knowledge and nuclear
energy.
