Bu çalışmada Kırgız edebiyatının önemli yazarlarından Cengiz Aytmatov‟un Dişi Kurdun Rüyaları eseri söz dizimi açısından incelenmiştir. Çalışmamızdaki amaç, Aytmatov‟un söz konusu eserlerinden hareketle kullandığı dilin ifade zenginliğini ortaya çıkarmaktır. Çalışmada daha önce söz dizimi ile ilgili yapılan tez çalışmaları, yayımlanan kitaplar temel alınmıştır. Bu çalışmalardan hareketle söz konusu eser, söz dizimi açısından ayrıntılı bir şekilde incelenip değerlendirilmiştir.
Çalışma sırasıyla Giriş, Cengiz Aytmatov ve Dişi Kurdun Rüyaları, Kelime Grupları, Cümle Çeşitleri, Sonuç ve Kaynakçadan oluşmaktadır. Giriş bölümünde söz dizimi hakkında bilgiler verilmiştir. Birinci bölümde Cengiz Aytmatov‟un hayatı, edebi kişiliği, eserleri, söz konusu eserin konusu ve dili hakkında ayrıntılı bilgiler verilmiştir. İkinci bölümde kelime grupları hakkında bilgi verilip eserde geçen örnek cümleler sıralanmıştır. Üçüncü bölümde cümleler ayrıntılı bir şekilde sınıflandırılıp metinden örnek cümleler verilmiştir. Sonuç bölümünde tezde amaç doğrultusunda elde edilen sonuçlar maddeler halinde sıralanmıştır.
Sonuç olarak, yazdığı eserlerden ve bilhassa Dişi Kurdun Rüyaları adlı eserinde kullandığı sözcüklerde gösterdiği titizlikle tanınan Cengiz Aytmatov‟un Türkçenin ifade zenginliğini ortaya çıkardığı görülmektedir. Aytmatov gibi diğer yazarların eserlerinin de incelenmesiyle bu zenginlik daha da belirginleşecektir.
In this project, Dişi Kurdun Rüyaları the work of Cengiz Aytmatov, who is one of the important writers of Kirghiz literature, was analyzed from the point of syntax. The purpose of this Project is to find out the wealth of strong expression ability of the language which was used by Cengiz Aytmatov with the help of the mentioned works of him. Previous thesis studies which were done according to syntax and the boks publicated were based on the project. From this point of view, the mentioned work was comprehensively analyzed according to syntax.
The project consists in order of introduction, word groups, sentence types, conclusion and bibliography. In the introduction, we informed comprehensively about the life of Cengiz Aytmatov, literary personality, works, topic of mentioned work and language. In the first part, information about word groups was referred and example sentences of the mentioned work sequenced. In the second part, sentences were analyzed according to their forms, meannings, the place of verb and the type of verb. In the conclusion part, a general evaluation was done about syntax and the examles of the mentioned work.
Conseqvently, we can see that Cengiz Aytmatov, who is known by his written works and especially the preat care that he take about the words that he used in Dişi Kurdun Rüyaları, reveals the wealth of strong expression ability of Turkish language. This wealth will be clarified when the works of other writers also are examired like Aytmatov.
