Bu çalışmada, Türkiye’de yayılış gösteren Endemik Onosma discedens Hausskn. ex.
Bornm., O. nana DC. ve O. sorgeri var. subglabriflorum Teppner taksonlarının
morfolojik, anatomik ve palinolojik özellikleri incelenmiştir.
Morfolojik çalışmalarda, Türkiye Florası’nda O. discedens’in taban ve gövde
yapraklarının boyutları 60-70x5-7 mm, pedisel uzunluğu meyvede 6-8 mm olarak tespit
edilmiştir ancak bu çalışmada yapılan morfolojik ölçümlerde taban ve gövde
yapraklarının boyutları 50-130x5-10 mm, pedisel uzunluğu meyvede -10 mm olarak
ölçülmüştür. O. nana ve O. sorgeri var. subglabriflorum’da ölçümler genel olarak
Türkiye Florası’ndaki ölçümlerle uyum göstermektedir.
Anatomik çalışmalarda, O. sorgeri var. subglabriflorum’ un gövde ve yaprak
kesitlerinde diğer iki taksondan farklı olarak epidermis hücrelerinde, epidermis altında
yer alan 2-3 sıra korteks hücrelerinde ve tüy taban kısımlarında rafit kristalleri yer
almaktadır. Yaprak tipi O. discedens için dorsiventral (=bilateral), O. nana ve O.
sorgeri var. subglabriflorum taksonlarında ekvifasiyal (=izolateral) olduğu
belirlenmiştir. Gövdede olduğu gibi sadece O. sorgeri var. subglabriflorum yaprak
epidermis hücrelerinde rafit kristalleri gözlenmiştir.
Polen özelliklerini belirlemek için Wodehouse ve Asetoliz (Erdtman) yöntemleri
kullanılmıştır. Her üç taksona ait polenler heteropolar, polen şekilleri: O. discedens
sphaeroidea P/E: 1.08 (W); 1.12 (E), O nana sphaeroidea P/E: 1.13 (W); subprolatae
P/E: 1.15 (E), O. sorgeri var. subglabriflorum subprolatae P/E: 1.14 (W); 1.20 (E)’dir.
Her üç taksonda da nutlet ornamentasyonu rugose’dir.
In this study, morphological, anatomical and palynological properties of Endemic O.
discedens Hausskn. ex. Bornm., O. nana DC. and O. sorgeri var. subglabriflorum
Teppner taxa have been determinated which are collected from Turkey.
In morphological studies, O. discedens base and stem leaves size 60-70x5-7 mm,
pedisel length at the fruit were 6-8 mm in Flora of Turkey but in this study, base and
stem leaves size 50-130x5-10 mm, pedisel length at the fruit -10 mm were measured. O.
nana and O. sorgeri var. subglabriflorum measurements were consistent with Flora of
Turkey.
In anatomical investigation, O. sorgeri var. subglabriflorum leafs and stem epidermal
cells, differently the other two taxa, 2-3 layers located under the epidermal cells of
cortex and hair base cells have been raphide crystals. Leaf type of O. discedens
dorsiventral (=bilaterale), O. nana and O. sorgeri var. subglabriflorum were
determinated equifacial (=isolateral). As the stem, only O. sorgeri var. subglabriflorum
leaf epidermal cells have raphide crystals.
Wodehouse and Acetolysis (Erdtman) methods were used the determine characteristics
of pollens. All three taxa have been heteropolar, pollen shapes and P/E ratio O.
discedens sphaeroidea P/E: 1.08 (W); 1.12 (E), O. nana sphaeroidea P/E: 1.13 (W);
subprolatae P/E: 1.15 (E), O. sorgeri var. subglabriflorum subprolatae P/E: 1.14 (W);
1.20 (E)’dir. The nutlet in each of three taxa have rugose ornamentation.
