Atatürk Baraj Gölü, Türkiye’nin en büyük barajı olup Adıyaman Ģehrinden gelen kentsel,
endüstriyel ve tarımsal atıksular tarafından kirlenmektedir. Bu nedenle sunulan çalıĢmada,
Ağustos 2011’de barajın kirli ve temiz bölgelerinden örneklenen Cyprinus carpio türü balıkların
kan dokusundaki bazı biyokimyasal parametreleri kullanarak baraj gölünün kirlilik durumunun
belirlenmesi amaçlanmıĢtır. Balık örnekleri, Adıyaman Ģehrinin kanalizasyon atıklarının baraja
arıtılmaksızın doğrudan boĢaltıldığı Sitilce bölgesi ile göreceli olarak temiz olan Samsat
bölgesinden alınmıĢtır.
Balıkların serumundaki biyokimyasal parametrelerin analizi otoanalizatör cihazlar kullanılarak
yapılmıĢtır. Samsat bölgesinden örneklenen balıklarla karĢılaĢtırıldığında Sitilce bölgesinde
örneklenen balıkların serumundaki alanin aminotransferaz, aspartat aminotransferaz, alkalen
fosfataz ve laktat dehidrojenaz enzim aktiviteleri ile kortizol, glukoz ve potasyum düzeyleri
daha yüksek bulunmuĢken total protein, kolesterol, kalsiyum, sodyum ve klor düzeyleri daha
düĢük bulunmuĢtur.
AraĢtırma sonuçları, Atatürk Baraj Gölü’nün arıtılmamıĢ atıksulardan olumsuz etkilendiğini ve
barajın kirlilik yükünün azaltılması için Sitilce bölgesine bir atıksu arıtma tesisinin kurulması
gibi etkili önlemlerin alınması gerektiğini göstermektedir.
The Atatürk Dam Lake, the largest dam lake in Turkey, has been contaminated by domestic,
industrial and agricultural effluents coming from Adiyaman city. Therefore, in the present
study, it was investigated the pollution in this reservoir using biochemical parameters in serum
of Cyprinus carpio collected from polluted and unpolluted areas in the dam lake in August
2011. Samples of fish were collected from Sitilce site where Adiyaman city untreated
wastewaters discharged into Atatürk Dam Lake, and Samsat site considered a reference site.
The biochemical parameters in blood serum of fish were analyzed using biochemical
autoanalyzers. The activities of alanine aminotransferase, aspartate aminotransferase, alkaline
phosphatase and lactate dehydrogenase and levels of cortisol, glucose, and potassium increased
while total protein, cholesterol, calcium, sodium, and chlorine levels decreased in fish from
Sitilce site when compared to Samsat site.
The present results indicate that the Atatürk Dam Lake is affected by untreated wastewater
discharges and that therefore the effective measures must be taken such as setting up of a
wastewater treatment plant in Sitilce site to reduction of the dam lake pollution load.
