KOBİ’lerin kredi taleplerinin değerlendirilmesi ve Adıyaman il merkezinde bir bankanın KOBİ’lere vermiş olduğu kredilerin etkinliğinin araştırılması

Abstract

Her geçen gün artan küresel rekabet koşullarında büyümek isteyen ülkelerin vazgeçilmez büyüme kanalı olan Küçük ve Orta Boy İşletmelerin sayıları hızlıca artmakta ve bu işletmelerin ülke ekonomisine yaptığı katkı bu işletmelerin önemini de arttırmaktadır. Gelişen ülke ekonomilerinde, yıllar içerisinde yaşanan ekonomik değişimlerin ve gelişimlerin etkisi ile KOBİ niteliğindeki işletmelerin yarattıkları istihdam, üretim ve katma değer ile ülke yönetimlerinin dikkatini çekmiş, bu işletmeler için makro ekonomik düzeyde politikalar oluşturulmaya başlanmıştır. KOBİ’ler esnek yapıları ile değişen ekonomilere hızlıca ayak uydurabilmeleri, ekonomik krizlerden bu esnek yapıları sayesinde çıkabilmeleri, hızlıca kurulabilme özellikleri, yeniliklere ve gelişmelere hızlıca entegre olabilmeleri ve tüketicinin sürekli değişen taleplerine hızlıca cevap verebilme özellikleri ile gelişmekte olan ülke ekonomilerinin lokomotifi konumundadırlar. Ancak daha da arttırılabilecek yararlarının yanı sıra, sermayelerinin düşük olması, faaliyet kollarının alanında uzman personel tarafından değil de sermaye sahibi tarafından yürütülmesi, kredi bulmada yaşadıkları güçlükler bu işletmelerin zayıf tarafları olarak değerlendirilebilir. KOBİ firmaların yetersiz sermaye ile kurulmalarının yanı sıra en büyük sorunları finansman bulmada güçlük yaşamalarıdır. Finansman kaynağı bulmada ülkemiz KOBİ’lerin başvurduğu işletme dışı olarak nitelendirilebilecek ilk kaynak banka kredileridir. Ancak ülkemizde KOBİ niteliğindeki firmalara sağlanan kredilerin miktarına bakıldığında bu oran gelişmiş ülkelere göre çok düşük kalmaktadır. Bu oranın bu kadar düşük kalmasının nedenlerine bakıldığına, bankaların bu tip işletmeleri riskli görmesi, bu işletmelerin muhasebe kayıtlarının doğru bir şekilde tutulmaması ve bu işletmelerin bankaların istemiş oldukları teminat şartlarını sağlayamaması gelmektedir. Bankaların KOBİ niteliğindeki işletmeleri değerlendirirken, büyük işletmelerden ayrı kendine has özelliklerini dikkate almaları, mali tablolarını incelerken farklı bir bakış açısı ile yorumlamaları, işletmenin faaliyette bulunduğu sektörün yapısını dikkate almaları kredi taleplerinde KOBİ’lerin yararına olacak önemli unsurlardandır. Bütün sektörlerde faaliyet gösteren KOBİ’lerin faaliyet yaşı, hukuki yapısı, sermaye sahibinin yaşı, cinsiyeti ve eğitim düzeyi gibi bir çok kalitatif özellik bankalar tarafından göz önünde bulundurulmalıdır. Bankaların elde ettikleri karın büyük bir kısmını KOBİ niteliğindeki firmalardan elde etmesi, Bankaların bu firmalara daha çok önem vermelerini, bu firmaların özelliklerine göre analiz sistemleri geliştirmelerini, yine bu firmalara göre ürün geliştirmeleri ve konusunda uzman personel istihdam ettirmeleri, bankaların KOBİ firmalar ile daha verimli çalışmalarını sağlayacaktır.

Increasing numbers of small and medium sized enterprises, which are indispensable growth channels in countries that want to grow in ever-increasing global competition conditions, are rapidly increasing and the contribution of these enterprises to the country's economy also increases the importance of these enterprises. In the developing country economies, the effects of the economic changes and developments that have taken place over the years have attracted the attention of the governments with the employment, production and value added created by the SMEs, and policies have been started at the macroeconomic level for these enterprises. SMEs are the locomotive of developing countries' economies with their ability to adapt rapidly to changing economies through flexible structures, to get out of economic crises thanks to these flexible structures, to be able to set up quickly, to integrate innovations and developments quickly, and to respond quickly to ever changing demands of consumers. However, in addition to the benefits that can be further increased, difficulties in finding a loan can be considered as weaknesses of these enterprises, in case the capital is low, in the field of activity, not by expert personnel but by the capital owner. SME firms have difficulties in finding financing as their biggest problems besides their inadequate capital establishment. Our country is the first source bank credits that can be characterized as out-of-business by SMEs in finding financing sources. However, when we look at the amount of loans provided to firms in the country in terms of SMEs, this ratio is very low compared to developed countries. Given the reasons for this low rate, it is likely that banks see such businesses as risky, that their accounting records are not kept properly, and that these banks are unable to meet the collateral requirements that banks require. When evaluating banks' SMEs, it is important for SMEs to consider the distinctive features of large enterprises, to interpret the financial statements in a different perspective, and to consider the structure of the sector in which the business operates. Many qualitative features such as age, legal structure, age of the owner, gender and level of education of SMEs operating in all sectors should be considered by the banks. Banks will gain more importance to these companies, develop analysis systems according to the characteristics of these firms, product development according to these firms and employing specialized personnel will enable banks to work more efficiently with SME firms .