Her geçen gün artan küresel rekabet koşullarında büyümek isteyen ülkelerin
vazgeçilmez büyüme kanalı olan Küçük ve Orta Boy İşletmelerin sayıları hızlıca
artmakta ve bu işletmelerin ülke ekonomisine yaptığı katkı bu işletmelerin önemini de
arttırmaktadır. Gelişen ülke ekonomilerinde, yıllar içerisinde yaşanan ekonomik
değişimlerin ve gelişimlerin etkisi ile KOBİ niteliğindeki işletmelerin yarattıkları
istihdam, üretim ve katma değer ile ülke yönetimlerinin dikkatini çekmiş, bu
işletmeler için makro ekonomik düzeyde politikalar oluşturulmaya başlanmıştır.
KOBİ’ler esnek yapıları ile değişen ekonomilere hızlıca ayak uydurabilmeleri,
ekonomik krizlerden bu esnek yapıları sayesinde çıkabilmeleri, hızlıca kurulabilme
özellikleri, yeniliklere ve gelişmelere hızlıca entegre olabilmeleri ve tüketicinin sürekli
değişen taleplerine hızlıca cevap verebilme özellikleri ile gelişmekte olan ülke
ekonomilerinin lokomotifi konumundadırlar. Ancak daha da arttırılabilecek
yararlarının yanı sıra, sermayelerinin düşük olması, faaliyet kollarının alanında uzman
personel tarafından değil de sermaye sahibi tarafından yürütülmesi, kredi bulmada
yaşadıkları güçlükler bu işletmelerin zayıf tarafları olarak değerlendirilebilir. KOBİ firmaların yetersiz sermaye ile kurulmalarının yanı sıra en büyük sorunları
finansman bulmada güçlük yaşamalarıdır. Finansman kaynağı bulmada ülkemiz
KOBİ’lerin başvurduğu işletme dışı olarak nitelendirilebilecek ilk kaynak banka
kredileridir. Ancak ülkemizde KOBİ niteliğindeki firmalara sağlanan kredilerin
miktarına bakıldığında bu oran gelişmiş ülkelere göre çok düşük kalmaktadır. Bu
oranın bu kadar düşük kalmasının nedenlerine bakıldığına, bankaların bu tip
işletmeleri riskli görmesi, bu işletmelerin muhasebe kayıtlarının doğru bir şekilde
tutulmaması ve bu işletmelerin bankaların istemiş oldukları teminat şartlarını
sağlayamaması gelmektedir.
Bankaların KOBİ niteliğindeki işletmeleri değerlendirirken, büyük işletmelerden
ayrı kendine has özelliklerini dikkate almaları, mali tablolarını incelerken farklı bir
bakış açısı ile yorumlamaları, işletmenin faaliyette bulunduğu sektörün yapısını
dikkate almaları kredi taleplerinde KOBİ’lerin yararına olacak önemli unsurlardandır.
Bütün sektörlerde faaliyet gösteren KOBİ’lerin faaliyet yaşı, hukuki yapısı, sermaye
sahibinin yaşı, cinsiyeti ve eğitim düzeyi gibi bir çok kalitatif özellik bankalar
tarafından göz önünde bulundurulmalıdır.
Bankaların elde ettikleri karın büyük bir kısmını KOBİ niteliğindeki firmalardan
elde etmesi, Bankaların bu firmalara daha çok önem vermelerini, bu firmaların
özelliklerine göre analiz sistemleri geliştirmelerini, yine bu firmalara göre ürün
geliştirmeleri ve konusunda uzman personel istihdam ettirmeleri, bankaların KOBİ
firmalar ile daha verimli çalışmalarını sağlayacaktır.
Increasing numbers of small and medium sized enterprises, which are
indispensable growth channels in countries that want to grow in ever-increasing global
competition conditions, are rapidly increasing and the contribution of these enterprises
to the country's economy also increases the importance of these enterprises. In the
developing country economies, the effects of the economic changes and developments
that have taken place over the years have attracted the attention of the governments
with the employment, production and value added created by the SMEs, and policies
have been started at the macroeconomic level for these enterprises.
SMEs are the locomotive of developing countries' economies with their ability to
adapt rapidly to changing economies through flexible structures, to get out of
economic crises thanks to these flexible structures, to be able to set up quickly, to
integrate innovations and developments quickly, and to respond quickly to ever
changing demands of consumers. However, in addition to the benefits that can be
further increased, difficulties in finding a loan can be considered as weaknesses of
these enterprises, in case the capital is low, in the field of activity, not by expert
personnel but by the capital owner.
SME firms have difficulties in finding financing as their biggest problems besides
their inadequate capital establishment. Our country is the first source bank credits that
can be characterized as out-of-business by SMEs in finding financing sources. However, when we look at the amount of loans provided to firms in the country in
terms of SMEs, this ratio is very low compared to developed countries. Given the
reasons for this low rate, it is likely that banks see such businesses as risky, that their
accounting records are not kept properly, and that these banks are unable to meet the
collateral requirements that banks require.
When evaluating banks' SMEs, it is important for SMEs to consider the distinctive
features of large enterprises, to interpret the financial statements in a different
perspective, and to consider the structure of the sector in which the business operates.
Many qualitative features such as age, legal structure, age of the owner, gender and
level of education of SMEs operating in all sectors should be considered by the banks.
Banks will gain more importance to these companies, develop analysis systems
according to the characteristics of these firms, product development according to these
firms and employing specialized personnel will enable banks to work more efficiently
with SME firms .
