Ortaokul öğrencilerinin okuma alışkanlığının geliştirilmesi üzerine Türkçe öğretmenlerinin görüşleri

Abstract

Okuma alışkanlığı, okuma becerisinin ihtiyaç olarak hissedildikten sonra kısa zaman aralıklarıyla tekrarlanmasıdır. Okuma alışkanlığı kazanmış bireyin kelime hazinesi gelişir; okul başarısı, bilgisi, görgüsü artar. Bu nedenle öğretmenler, öğrencilerinin okuma alışkanlığının gelişmiş olmasını ister ve bu doğrultuda çeşitli etkinlikler düzenler. Bu çalışmanın amacı da Türkçe öğretmenlerinin öğrencilerinin okuma alışkanlığını geliştirmek için yaptıkları etkinlikleri ve okuma alışkanlığını geliştirme önerilerini tespit etmektir. Nitel araştırma desenlerinden olgu bilim (fenomenoloji) deseninin kullanıldığı bu araştırmada, verileri elde etmek için yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. 2016- 2017 eğitim-öğretim yılı Mardin ili Midyat ilçesinde görev yapan 75 Türkçe öğretmeninin okuma alışkanlığının tanımı, ne zaman ve nasıl kazandırılacağı; öğrencilerinin okuma becerisine yaklaşımları, okuma alışkanlığının teknolojik gelişmelerle ile ilişkisi, ders kitaplarındaki okuma metinlerinin okuma alışkanlığı üzerindeki etkisi ve okumanın önemi ile ilgili görüşleri alınmıştır. Verilerin analizinde ise içerik analizi yapılmıştır. Bu çalışmanın sonunda ise katılımcıların okuma alışkanlığını; kısa zaman aralıklarıyla düzenli olarak yapılan, küçük yaşlarda kazandırılması gereken, öğrencilere örnek olunduğu ve öğrencinin teşvik edilmesi hâlinde kolay kazandırılabilecek bir davranış olarak gördükleri tespit edilmiştir. Okuma becerisinin; okul başarısını olumlu yönde etkilediği, teknolojik gelişmelerin okuma alışkanlığı üzerinde olumlu etkilerinin yanı sıra olumsuz etkilerinin de olduğu, katılımcıların Türkçe Dersi (1-8) Öğretim Programı‟nı okuma alışkanlığının kazandırılması noktasında yeterli gördüğü, okuma alışkanlığının kazandırılması için öğretmenlerin birbirine benzer etkinlikler yaptığı ve okullarda okuma alışkanlığının kazandırılması için yapılan yarışma ve benzeri etkinlikleri yetersiz gördükleri tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda okuma alışkanlığının yaygınlaşması için öğretmen ve ebeveynlerin daha fazla sorumluluk alması gerektiği düşünülmektedir.

Reading habit is the repetition of short time intervals of reading after feeling of the need of reading ability. The individual who has gained reading habit develops his vocabulary; increases his academic success and good manners. Because of this teachers wish an advanced reading habit of their students and make various activities for that. The aim of this study is to detect the activities and proposals of Turkish teachers regarding develop of the reading habit. In this research, the phenomenological design has been used as one of the qualitative research designs and semi-structured interview technique has been used to obtain data. For this purpose, during the 2016-20017 academic year, the opinion of 75 Turkish teachers in Midyat district of Mardin city regarding the definition and importance of the reading habit and when and how to gain it; the activities have been implemented in schools to gain this habit, the approaches of students regarding reading habit, the relation of technological developments on reading habit and the effect of reading texts of textbooks on reading habit has been received. The content analysis has been implemented for the analysis of data. At the end of this study, has been found that the participants see the reading habit as an activity requires regular short intervals exercises, need to be gained in young ages, a behavior can be easily gained if students have been brought a model and they encouraged. It has been detected that reading habit; influences school success positively, technological developments have positive effects on reading habits as well as negative effects, the participants find the Turkish Lesson (1-8 Classes) Teaching Program sufficient at the point of gaining reading habit, it also has been found that teachers have similar activities of teaching reading habits, besides, teachers have seen the competitions and such activities are conducted in schools to gain reading habits inadequate. In line with the results obtained; ıt is thought that for the spread of the reading habit, teachers and parents should take more responsibility.