Mekân, edebiyatın en önemli ögelerindendir. Yazarlar, şairler duygu ve düşüncelerini okuyucuya aktarırken mekândan yararlanmak zorundadır. Bu çalışmada 16. yüzyıl klâsik Türk edebiyatı şairlerinden Edirneli Nazmî’nin Dîvân’ındaki mekânlar belirlenmiş, şairin belirlenen bu mekânları şiirlerinde kullanma amaçları saptanmış ve mekânların şairin şiirlerine olan etkisi incelenmiştir.
Çalışma iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde mekânın tanımı yapılarak mekân çeşitlerinin ortaya çıkış sürecine ve mekân-edebiyat ilişkisine değinilmiştir. İkinci bölümde şairin, şiirlerinde kullandığı mekânlar ve bu mekânları kullanma amaçları açıklanmıştır. Edirneli Nazmî, dünya hayatının geçiciliği vurgulamak, fikirlerini ve hislerini somutlaştırmak, soyut kavramları somutlaştırmak veya kullandığı söz sanatlarını zenginleştirmek için mekânlardan faydalanmıştır. Mekânların, şairin duygu ve düşüncelerini okuyucuya iletme hususunda etkin rol oynadığı görülmüştür.
The place is one of the most important elements of literature. Writers, poets have to make use of the place while conveying emotions and thoughts to reader. In this study, 16th century classical Turkish literary poet Edirneli Nazmî’s Divan’s places were determined, the purpose of using poet’s determined places in poetry was determined and the effect of places on poet’s was examined.
The study consists of two parts. In the first chapter, the definition of the space has been made and the relation between the emergence process of the space types and the space-literature relation has been mentioned. In the second part, the places that the poet used in his poems and the purpose of using these place is explained. Edirneli Nazmî is to emphasize the temporality of world life, to embody his ideas and feelings, to embody abstract concepts and to enrich his vocabulary in poetry. The places are active in conveying the poets feelings and thoughts to the reader.
