Kazan Tatar Türklerinin mitolojisi

Abstract

Kazan Tatar Türklerinin mitolojisi ile ilgili hazırlanan bu çalışma giriş ve sonuç ile birlikte üç kısımdan oluşmaktadır. Giriş kısmında, Kazan Tatarlarının kimliği, Tatar mitolojisinin kaynakları ve bu konuda yapılmış çalışmalar hakkında bilgi verildi. Böylece hem bu çalışmada yararlanılan metinler ve akademik araştırmalar tanıtıldı hem de çalışmaya konu olan Tatar Türkleri için tarihi süreç içerisinde yapılan farklı isimlendirmeler hakkında bilgiler sunuldu. İnceleme kısmında masal, efsane, destan, bilmece, atasözü ve deyim gibi Tatar halk edebiyatının türleri, Tatar kültür tarihinde yer edinmiş edebî eserler, günlük yaşamdaki inançların yansıtıldığı büyü ve fallarla ilgili inanç ve uygulamaların derlendiği çalışmalar incelenerek mitik unsurlar tespit edildi. Tespit edilen bu unsurlar, genel Türk mitolojisi ile birlikte değerlendirildi. Bu değerlendirmeler yapılırken zaman zaman Tatar mitolojisiyle ilgili akademik çalışmalardan da istifade edildi.

The present study on the mythology of Kazan Tatar Turks consists of three parts including introduction and conclusion sections. In the introduction, information was provided about the identity of the Kazan Tatars, the sources of the Tatar mythology and a literature review on the subject was conducted. Thus, both the utilized manuscripts and academic studies were introduced and information was provided on the different nomenclatures used for the Tatar Turks, who are the subject matter of the present study, during the historical process were presented. In the literature review section, studies on the types of Tatar folk literature such as fairy tales, myths, legends, riddles, proverbs and idioms, literary works in Tatar cultural history, and studies that collected beliefs and practices in Tatar daily life about spells and fortunetelling were examined and mythological elements in the literature were identified. These identified elements were evaluated in conjunction with the general Turkish mythology. Occasionally, current academic studies on Tatar mythology were also used during these evaluations.