Fen ve teknoloji öğretmenlerinin ölçme - değerlendirmeye ilişkin yeterlilik algıları ve görüşleri ( Adıyaman İli örneği)

Abstract

Bu araştırma, fen ve teknoloji öğretmenlerinin geleneksel ve alternatif ölçme - değerlendirme tekniklerini kullanabilme düzeylerine ilişkin yeterlilik algılarını ve bu yaklaşımlara ilişkin görüşlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Ayrıca, fen ve teknoloji öğretmenlerinin yeterlilik algılarının cinsiyet, hizmet içi eğitim alıp almama, ölçme ve değerlendirme dersi alıp almama, mezun olunan yükseköğretim programı, hizmet yıllarına ve öğrenim durumlarına göre değişip değişmediği belirlenmeye çalışılmıştır. Tarama modelinde gerçekleştirilen araştırmanın örneklemini Adıyaman ili merkez ilçede görev yapan 90 fen ve teknoloji öğretmeni oluşturmaktadır. Öğretmenlerin ölçme ve değerlendirmeye ilişkin yeterlilik algılarını belirlemek için Fer, Bulut ve Dikmen(2005) tarafından geliştirilen “2005 Öğretim Programının Değerlendirme Boyutuna Yönelik Öğretmen Görüşleri Anketi” (ÖPDBYÖGA) kullanılmıştır. Ayrıca örneklemden seçilen 6 fen ve teknoloji öğretmeni ile yarı- yapılandırılmış görüşme yapılmıştır. Ölçekten elde edilen verilerin analizinde bağımsız ve bağımlı gruplar ttesti ve tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Görüşmelerde elde edilen verilerin analizinde ise betimsel ve kategoriksel içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmanın nicel kısmını oluşturan ölçeğin analizi sonucunda; öğretmenlerinin geleneksel ölçme- değerlendirme tekniklerini kullanabilmede kendilerini yeterli, alternatif ölçme- değerlendirme tekniklerini kullanabilmede ise yetersiz algıladıkları belirlenmiştir. Öğretmenlerin yeterlilik algılarının cinsiyet, hizmet yılları ve mezun olunan yükseköğretim programa göre değişiklik gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin yeterlilik algılarının öğrenim durumlarına, hizmet içi eğitim ve ölçme- değerlendirme dersi alıp almama durumlarına göre ise değişim göstermediği belirlenmiştir. Araştırmanın nitel kısmını oluşturan görüşmeler sonucunda, öğretmenlerin ölçme ve değerlendirme uygulamalarında kendilerini yeterli algılamadıkları; hizmet içi eğitimlerin uzman kişiler tarafından uygulamalı etkinliklerle birlikte belli aralıklarla düzenli bir şekilde verilmesini istedikleri ortaya çıkmıştır. Öğretmenlerin bir kısmı mezun oldukları programın ölçme ve değerlendirme yeterlilikleri etkilemediğini düşünürken, bir kısmı ise eğitim fakültesinden mezun olmanın ölçme ve değerlendirme yeterliliklerini artırabileceğini düşünmektedir.

This study aims at determining the competency perceptions of science and technology teachers in relation to using conventional and alternative assessment and evaluation techniques and their opinions about these approaches. It also aims at determining whether the competency perceptions of science and technology teachers vary according to sex, in-house training, receiving assessment-evaluation course, higher education program from which they graduate, years of service and educational background. The sampling of the research carried out by using scanning model is composed of 90 science and technology teachers working in Adıyaman province and Merkez district. “Teachers’ Opinion Survey for Evaluation Aspect of Curriculum for the Year 2005” developed by Fer, Bulut and Dikmen (2005) was used in order to determine the competency perceptions of teachers in relation to assessment-evaluation. In addition, semistructured interview was conducted by 6 science and technology teachers selected from the sampling. Independent and dependent group t-test and unilateral variance analysis were used to analyse data obtained from the scale. Descriptive and categorical content analyses were used for the analysis of data obtained from interviews. As a result of the analysis of the scale that constitutes the quantitative part of the research, it was determined that teachers perceived themselves competent in using traditional assessment-evaluation techniques and incompetent in using alternative assessment-evaluation techniques. It was found out that competency perceptions of teachers varied according to sex, years of service and high education program from which they graduate. It was determined that competency perceptions of teachers did not vary according to their educational background, in-house training and receiving assessmentevaluation course. As a result of interviews that constitutes the qualitative part of the research, it was revealed that teachers did not perceive themselves as competent in assessment-evaluation applications and they wanted in-house trainings to be provided regularly and periodically by experts through practical activities. While some teachers think that programs from which they graduate do not affect their assessment-evaluation competencies, the others think that graduating from teachers’ college may increase their assessment-evaluation competencies.