Postmodernizmin Orhan Pamuk’un romanlarındaki yansımaları

Abstract

Modernizm’in 2. Dünya Savaşı’ndan sonra etkisini giderek kaybetmesi, birçok sanat dalında olduğu gibi edebiyatta da, eski anlayışların değişmesini sağlamıştı. Modern dönemlerden kalma Balzac romanının ders verici, ciddi, olgun ve “mutlak doğrucu” roman anlayışı değişmiş; yerine kurmacanın altını çizen, metinlerarası ilişkileri belirginleştiren, çoğulculuğu ve oyunu, romanın ana unsurları haline getiren yeni bir roman ortaya çıkmıştı. Alain Robbe-Grillet’nin başını çektiği Yeni Roman akımı, bu özellikleriyle çağımız romanında oldukça etkili olmuş; Italo Calvino, Umberto Eco, Jorge Luis Borges gibi birçok Batılı romancıyla birlikte Orhan Pamuk’u da etkilemiştir. Orhan Pamuk ilk iki romanından sonra ona asıl ününü getiren Beyaz Kale ve Kara Kitap romanlarıyla dünya edebiyatında hâlihazırda hâkim durumda olan Postmodern edebiyatı yakalamış ve bu şekilde dünya çapında birçok okura aşina gelen Postmodern oyunlarla, kendisini bu okur kitlesine tanıtmayı başarmıştır. Ancak Orhan Pamuk’un bu “oyunları”, Postmodern edebiyatı henüz tanımayan okuyucu kitlesi tarafından garipsenmiş, onun “anlaşılmaz” olduğu düşünülmüştür. Çalışmamız, Orhan Pamuk’un romanlarındaki bu Postmodern “oyunları” deşifre ederek onu daha anlaşılır kılma çabasının bir ürünüdür. Bunun için öncelikle Postmodern düşüncenin alt yapısını oluşturan tarihsel süreç anlatılmış, daha sonra Postmodernizm kavramının kapsamı tanım denemeleriyle ortaya konmaya çalışılmış, son olarak da Postmodern edebiyatın özellikleri maddeler halinde tanıtılmıştır. Bu maddeleri Orhan Pamuk’un romanlarında araştırarak romanlarını Postmodern bir mercek altında detaylı bir şekilde inceledik. Bu araştırmanın sonunda, hem Postmodernizm’i hem de Orhan Pamuk’un romancılığını / romanlarını tanıtabilmeyi hedefledik.

Modernism’s losing its effect gradually after the World War 2. caused the conversion of the old perceptions in literature just like any other branches of art. Deductive, solemn, mature and “absolute right” novel perception of Balzac novel remainin from the modern ages changed, instead, a new novel which highlights the fiction, marking the relationship between the texts, making the pluralism and drama the main factors of novel emerged. This New Novel Trend led by Alain Robbe-Grillet influenced today’s novel with this features and influenced Orhan Pamuk just like many other novelists like Italo Calvino, Umberto Eco, Jorge Luis Borges. Orhan Pamuk catch up with the Postmodern literature which is presently dominant in the World literature with his novels “Beyaz Kale” and “Kara Kitap” which brings him the actual reputation after his first two novels and in this way managed to introduce himself to this audience with the Postmodern tricks which are familiar to the worldwide readers. However this “tricks” of Orhan Pamuk was found peculiar by the audience not knowing the Postmodern literature and he was thought to be “enigmatic”. Our study is a product of endeavor to make Orhan Pamuk more understandable by deciphering these Postmodern tricks in his novels. For this, firstly historical period that forms the Postmodern thinking’s substructure is mentioned, then the term Postmodernism’s content is dealed with definition try outs, lastly features of Postmodernist literature are introduced with item by item. Searching these items in Orhan Pamuk’s novel, we examined his novels in detail with a Postmodernist concern. At the end of this study we intended to be able to introduce both Postmodernism and the Orhan Pamuk’s novel writing/ novels.