Çocuk hakları öğretiminde oyun yönteminin başarıya, kalıcılığa ve tutuma etkisi

Abstract

Bu çalışma, oyunla desteklenmiş çocuk hakları öğretiminin, öğrencilerin akademik başarılarına, öğrenilenlerin kalıcılığına ve çocuk haklarına ilişkin tutumlarına etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, 2010-2011 öğretim yılında Adıyaman ili merkez ilçede bulunan 50. Yıl İlköğretim Okulu’nda öğrenim gören beşinci sınıf öğrencileri arasından seçilmiştir. Araştırmada, öntest puan ortalamaları birbirine denk olan iki sınıftan 5-B sınıfı öğrencileri deney grubu, 5-A sınıfı öğrencileri kontrol grubu olarak belirlenmiştir. Araştırma 27’si deney grubu ve 29’u kontrol grubu olmak üzere toplam 56 öğrenci ile yürütülmüştür. Öğretim süreci, deney grubunda MEB tarafından yapılandırmacı öğretim yaklaşımına göre hazırlanmış olan öğretmen kılavuz kitabında yer alan etkinlikler doğrultusunda gerçekleştirilmiş ve araştırmacı tarafından ünitenin kazanımlarına uygun hazırlanan eğitsel oyunlarla desteklenmiştir. Kontrol grubunda ise öğretmen kılavuz kitabı doğrultusunda öğretim gerçekleştirilmiş ve ek bir etkinlik yapılmamıştır. Araştırmada öntest–sontest kontrol gruplu deneme modeli kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak öğrencilerin akademik bilgilerini ölçmek için araştırmacı tarafından başarı testi hazırlanmıştır. Uygulama öncesi ve sonrası öğrencilerin çocuk haklarına yönelik tutumlarındaki değişimi belirlemek için Kepenekçi (2006) tarafından geliştirilen “Çocuk Hakları Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmanın nitel verilerini elde etmek için deney grubu öğrencilerine oynatılan her oyundan sonra günlük yazdırılmıştır. Araştırmaya katılan gruplara uygulama öncesi öntest, uygulama sonrası sontest, uygulamanın bitiminden 30 gün sonra kalıcılık testi uygulanmıştır. Elde edilen nicel veriler SPSS programı kullanılarak bağımlı ve bağımsız gruplar t-testi ile analiz edilmiştir. Nitel veriler ise içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırmada elde edilen istatistiksel sonuçlar, oyunla desteklenmiş öğretimin yapıldığı deney grubu öğrencileri ile yapılandırmacı öğretimin uygulandığı kontrol grubu öğrencilerinin denel işlem öncesi akademik başarıları ve çocuk haklarına yönelik tutumları arasında anlamlı bir fark bulunmadığını ortaya çıkarmıştır. Denel işlem sonrası ise deney grubu ile kontrol grubu öğrencilerinin akademik başarıları ve çocuk haklarına yönelik tutumları arasında deney grubu lehine anlamlı bir fark ortaya çıkmıştır. Ancak, denel işlemden 30 gün sonra yapılan kalıcılık testinde her iki grubun sontest ile kalıcılık testleri arasında anlamlı bir farklılık gözlenmemiştir. Araştırmanın nitel kısmını oluşturan günlükler incelendiğinde, öğrencilerin oyun oynarken çok eğlendikleri, mutlu oldukları ve heyecanlandıkları belirlenmiştir. Ayrıca öğrencilerin oyunlar sayesinde dersi ve dersin öğretmenini daha çok sevdikleri ve oynayarak öğrendikleri sonucu ortaya çıkmıştır.

The aim of this study is to determine effect of children’s rights education supported by games on academic success of students, permanence of the knowledge learned and their attitudes related to children’s rights. The study group of the research was selected from among fifth grade students studying at 50. Year Primary School located in Adıyaman province and center district in the academic year 2010-2011. Students of 5-B class were determined to be the experimental group while students of 5-A group were determined to be the control group for the research and pre-test point average of both classes were equal. The study was conducted with the participation of a total of 56 students. 27 of these students were within the experimental group while 29 of them were within the control group. Education process was realized in the experimental group according to activities provided in teacher’s guidebook prepared by the Ministry of National Education according to constructivist teaching method and was supported by educational games prepared by the researcher according to unit attainments. The teacher provided education according to teacher’s guidebook in the control group and did not organize any additional activity. Pre-test final-test control group pilot model was used in the research. The researcher prepared a success test as a data collection tool in order to measure academic knowledge of students. “Children’s Right Attitude Scale” developed by Kepenekçi (2006) was used to determine attitudes of students towards children’s rights before and after the application. A diary was written after each play played by students within the experimental group in order to obtain qualitative data for the research. The group participating in the research was applied a pre-test before the application, a final test after the application and a permanence test 30 days after the end of the application. Quantitative data obtained were analyzed by t-test according to dependent and independent groups by using SPSS program. Qualitative data were analyzed by content analysis. Statistical results obtained as a result of the research determined that there was not a meaningful difference between the academic success of experimental group students who were subject to education supported by the games and control group students who were subject to constructivist education before pre-test application and their attitudes towards children’s rights. After the final-test application, it was seen that there was a meaningful difference in favour of experimental group between the academic success and attitudes towards children’s rights of the test group and the control group. However, in permanence test performed 30 days after the final-test application, no meaningful difference was observed between final test and permanence test of both groups. When diaries constituting the qualitative part of the research were examined, it was seen that the student had better times, became happy and excited while they were playing. It was also revealed that the students loved the course and the teacher of the course more than they used to do owing to the play.