Türkiye’nin sağlık hizmetleri kapasitesinin çok boyutlu ölçekleme tekniği ile analizi

Abstract

Bu çalışmada Türkiye’nin sağlık hizmetleri kapasitesi 13 farklı nicel değişken kullanılarak ‘Çok Boyutlu Ölçekleme Tekniği’ ile analiz edilmiştir. Analizlerde il bazında toplam; uzman hekim, pratisyen hekim, asistan hekim, diş hekimi, eczacı, hemşire, ebe, diğer sağlık personellerinin sayısı ile aile hekimliği birim sayısı, 112 istasyon sayısı, 112 ambulans sayısı, hastane sayısı, yatak sayısı, nitelikli yatak sayısı ve yoğun bakım yatak sayıları kullanılmıştır. Çalışmada illerin sağlık altyapılarının yeterli olup olmadığı, illere göre dağılımının adil olup olmadığı kanıta dayalı analizler ile incelenmiştir. Bulgular, Türkiye’deki 81 ilin sağlık hizmetleri kapasiteleri bakımından 7 gruba ayrıştığını göstermektedir. İstanbul, İzmir ve Ankara pozitif anlamda diğer illerden ayrışarak birinci grup iller arasında yer almıştır. Türkiye’deki toplam hekim sayısının yaklaşık %40’ı, toplam yoğun bakım yatak sayısının yaklaşık %30’u bu üç ilde yer almaktadır.

In this study, Turkey's health services capacity, using 13 different quantitative variables, by 'Multidimensional Scaling Technique' was analyzed. In the analyzes, the total number of specialist physicians, general practitioners, assistant physicians, dentists, pharmacists, nurses, midwives, other health personnel and the number of family medicine units, 112 stations, 112 ambulances, number of hospitals, number of beds, qualified beds and intensive care bed numbers were used. In the study, whether the health infrastructures of the provinces are sufficient and whether their distribution by provinces is fair or not has been examined through evidence-based analyzes. Results, health services in 81 provinces in Turkey shows that decomposes into 7 groups in terms of capacity. Istanbul, Izmir and Ankara are positively differentiated from other provinces and placed among the first group provinces. Approximately 40% of the total number of physicians in Turkey, approximately 30% of the total number of intensive care beds are located in these three provinces.