Gerçekçi Türk sinemasındaki köy gerçekliğinin köy belgeleriyle karşılaştırılması (1961-1971)

Abstract

Rus edebiyatında görülen realizmin Rus Devrimi’ne giden süreçte de etkili olduğu söylenebilir. Çünkü realizm insanları kendi gerçekliğiyle yüzleştirmektedir. Bu durumun insanları harekete sevk ettiği düşünülebilir. Rus devrimi sonrası aynı realist çizgiyi erken dönem Rus sinemacıları da göstermiştir. Türkiye’de realist eğilimler öncelikle edebiyatta başlamıştır. Bu durum 1961 anayasasının getirmiş olduğu nispi özgürlük ortamında Türk sinemasına da yansımıştır. Gerçekçi Türk sineması denilen bu dönemde önemli filmler çekilmiştir. Makalemizde bu sinema çerçevesinde çekilen köy filmlerinde sunulan gerçeklik o günkü köy belgeleriyle karşılaştırılmıştır. Yöntem olarak söz konusu sinemayla ilgili çalışmalar incelenmiştir. Ardından o döneme ait bir film seçkisi oluşturularak bu filmler izlenmiştir. Köy belgeleriyle dönemin kimi gazeteleri taranmış, buralardan elde edilen bilgilerle okuma ve film izleme sonucu elde edilen bulgular karşılaştırılmıştır. Sonuç olarak filmlerde sunulan gerçekliğin köy evraklarındaki gerçekliğe yakın olduğu görülmüştür. Bu filmlerin o dönemi anlamak için birer kaynak olarak kullanılabileceği düşüncesi oluşmuştur.

Realism, which effective in Russian literature was effective in the process towards the Russian Revolution. Realism confronts people with their own reality. This prompts people to act. Early Russian filmmakers followed the same way. Realist tendencies in Turkey first began in literature. Realistic Turkish cinema started in the relative freedom environment of 1961 constitution. In this period, important films were shot. In our article, the reality presented in village films was compared with the village documents of that day. As a method, studies about the cinema in question were examined. Movies from that period were watched. The village documents and some newspapers scanned. The information obtained from these sites were compared with the findings obtained from reading and watching movies. In conclusion, the reality presented in the movies is close to the reality in the village documents. These films could be used as a source to understand the period.