Malatya kuzeydoğusunda Ballı ve Memikan dereleri arasındaki sahanın erozyon duyarlılık analizi

Abstract

Bu çalışmada, Malatya'nın kuzeydoğusunda yer alan Ballı ve Memikan dereleri arasındaki sahanın erozyon duyarlılık analizi yapılmıştır. İncelenen alanda, granit, granodiyorit ve gabro gibi derinlik kayaçlarından oluşan Baskil Mağmatitleri ile kumtaşı, marn ve konglomeradan oluşan Eosen birimleri geniş yüzeyleme alanına sahiptir. Malatya kuzeydoğusunda, iklim özellikleri, litolojik yapı ve bitki örtüsünün tahrip edilmesi nedeniyle çok şiddetli erozyon yaşanmaktadır. Yaşanan erozyonun etkisi ve erozyon duyarlılığının belirlenmesi amacıyla Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ve Uzaktan Algılama (UA) yazılımları kullanılarak analizler yapılmıştır. Bu analizlerde litoloji, eğim, akarsu yoğunluğu, bitki örtüsü ve toprak parlaklığı gibi veriler kullanılmıştır. Erozyon üzerinde etkili olan bu faktörler önem derecelerine göre sınıflandırılmış ve her faktörün erozyon üzerindeki etkisine göre ağırlık değeri atanmıştır. Ağırlık değeri atanan katmanlar Raster Calculator ile toplanarak erozyon duyarlılık haritası oluşturulmuştur. Analiz sonuçlarına göre, erozyon duyarlılığı çok düşük olan alanların oranı % 11, düşük duyarlı alanların oranı % 16, orta duyarlı alanların oranı % 27, yüksek duyarlı alanların oranı % 37, çok yüksek duyarlı alanların oranı % 9’dur. Analiz sonuçlarına göre erozyon duyarlılığı yüksek çıkmıştır. Bu sonuçlara göre, yöredeki erozyonla mücadele çalışmaları kararlılıkla yürütülmelidir.

The aim of this study is to analyze the erosion susceptibility of the area between Ballı and Memikan streams, which are located in the northeast of Malatya. In the research area, Baskil migmatites formed by plutonic rocks such as granite, granodiorite and gabbro and Eosen units formed by sandstone, marl, and conglomerate have a wide surfacing area. Very severe erosions have been taking place in the northeast of Malatya due to climatic characteristics, lithological structure and destruction of vegetation. In order to determine the effect of the erosion and erosion susceptibility, certain analyses have been done using Geographic Information Systems (GIS) and Remote Sensing (RS) software. In this analysis data about lithology, slope, stream density, vegetation and soil brightness have been used. These factors having an effect on erosion have been classified according to their importance and the weight value of each factor has been assigned according to their effect on erosion. Layers, whose weight values have been assigned, have been overlaid using Raster Calculator and erosion susceptibility map has been created. According to the results of the analysis, areas, whose erosion susceptibility is very low, account for 11%, areas in lowclass account for 16 %, 27 % of the area is in medium class, 37 % of the area is in high class, and finally 9% of the area is in very high class. Based on this, erosion susceptibility has been determined to be very high. According to these results, efforts of combating erosion in the region must be carried out with determination.