Merkez bankası politika faiz oranı ve döviz kuru ilişkisi: Türkiye örneği

Abstract

Merkez bankaları döviz kuru dalgalanmalarını azaltmak için faiz politikası aracını sık kullanmaktadırlar. literatürde, faiz oranlarının döviz kurunu etkileyip etkilemediği tartışılmaktadır. Bu çalışmada merkez bankası politika faiz oranı, ABD doları döviz kuru ve EURO döviz kuru ilişkisi incelenmiştir. Türkiye’de 2003 – 2018 dönemini kapsayan verilerle, Merkez bankası politika faizi, ABD dolar kuru ve Euro kuru ilişkisi ekonometrik yöntemlerle analiz edilmiştir. Sahte korelasyonu önlemek ve değişkenlerin aynı düzeyde durağan olup olmadığını anlamak için Augmented Dickey Fuller (ADF) birim kök testi yapılmıştır. Değişkenler arasındaki nedensellik ilişkisini belirlemek için VAR analizi ve Granger nedensellik testi uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, politika faiz oranı ile döviz kuru arasında çift yönlü anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Bu bağlamda, Türkiye’de döviz kurunda yaşanan dalgalanmaları azaltmak için politika faizinin etkin bir araç olduğuna yönelik bulgulara ulaşılmıştır.

Central banks often use interest rate policy tools to reduce exchange rate fluctuations. However, it is debated whether the interest rates affect the exchange rate in the literature. In this study, relationships between the USA dollars exchange rate, EURO exchange rate and central banks’ policy interest rate is examined. Central banks policy interest rate, USA dollar exchange rate and Euro exchange rate are analyzed by econometric methods and by using data covering 2003-2018 years in Turkey. Augmented Dickey Fuller (ADF) Unit root tests is performed to to prevent false correlation and to determine whether the variables are at the same level of stability or not. Then, The Granger Causality Test is applied to determine the causality relationship between the interest rate and Exchange rate. According to the results obtained, it is determined that there is meaningful bidirectional relation between the policy interest rate and the exchange rate. In this context, the findings show that Central bank policy interest rate has been an effective tool to reduce exchange rate fluctuations in Turkey.