Finansal raporlama hilelerinin saptanmasında kullanılan araçların önem derecelerinin bağımsız denetçilerin bakış açılarıyla değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı öncelikle, bağımsız denetçilerin bakış açılarıyla finansal raporlama hilelerinin ortaya çıkarılmasında hangi araçların/uygulamaların önemli olduğunu belirlemektir. Ayrıca denetim hizmetinin karşılığı olan ücretin doğrudan işletmeden alınmasının bağımsızlık sorununa yol açıp açmadığı ve denetçi bağımsızlığının güçlendirilmesi için nelerin yapılmasının uygun olacağı da saptanmak istenmiştir. Bu amaçları gerçekleştirmek için bağımsız denetim şirketlerinde çalışan bağımsız denetçilerden 300’ünün üzerinde 2017 Haziran-Ağustos döneminde bir anket uygulanmıştır. Elde edilen veriler SPSS 22 paket programı ile analize tabi tutulmuştur. Analiz sonucunda, bağımsız denetçilere göre finansal raporlama hilelerinin ortaya çıkarılmasında en önemli üç aracın/uygulamanın sırasıyla bağımsız denetim, iç denetim ve iç kontrol ortamı ve sistemleri olduğu saptanmıştır. Denetim ücretinin doğrudan işletmeden alınmasının bir bağımsızlık sorununa yol açtığına inananların oranı %27,8 bulunmuştur. Denetim ücretinin ödenme şekli açısından bağımsızlığı güçlendirecek önerilerden “Müşteri işletmelerden yapılacak kesintilerle oluşturulan bir havuz hesabından” önerisinin %46,97 oranıyla en iyi öneri olduğu bulgusu elde edilmiştir. Bağımsız denetçilerin %87,7’sinin hile risk değerlendirmesi için “Kontrol Çizelgelerini” tercih ettikleri belirlenmiştir.

The purpose of this study is primarily to determine which tools / practices are important for the discovery of financial reporting scams by independent inspectors. It is also desirable to determine whether it is appropriate for the supervisory service to obtain the wage charged directly from the operation, leading to the problem of independence, and for what is to be done to strengthen the auditor independence. In order to realize these objectives, a survey was conducted in the period of June-August 2017 over 300 of independent auditors working in independent audit companies. The data obtained were analyzed by SPSS 22 package program. As a result of analysis, it has been determined that the three most important tools / practices for the discovery of financial reporting frauds according to independent auditors are independent auditing, internal audit and internal control systems and systems, respectively. 27.8% of those who believe that the receipt of the audit fee directly from the business leads to an independence problem. From the proposals that would strengthen the independence in terms of the way the audit fee was paid, the finding was that the proposal from “a pool account that is made from customer enterprises” was the best proposal with 46.97%.It was determined that 87.7% of the independent auditors preferred "Control Charts" for fraud risk assessment.