Adıyaman yöresi türkülerinin müzikal analizleri üzerine bir araştırma

Abstract

Halk türküleri ilgili olduğu yörenin sosyo-kültürel yönlerini, tarihsel süreçteki konumunu, demografik özelliklerini ve estetik görüşünü yansıtır. Halk müzikleri, organik bir varlık gibi sürekli gelişir ve halkın ortak duyuşuna göre güncel kimliğini alır. Halk müzikleri, en duru hali ile etnomüzikoloji’nin araştırma sahası içerisinde bulunan kültürel müziklerdir. Adıyaman yöresi türküleri de bu bağlamda araştırılıp, ilgili alan içerisinde değerlendirilmesi ve yorumlanması gereken kültür ürünü olan yerel müziklerdir. Anadolu coğrafyasında müzikal içerik bakımından çok zengin yapısal özellikleri bulunan yöresel türküler mevcuttur. Adıyaman, bu kültürel zenginlikler içerisinde türküleri ile tanınan bir yöredir. Adıyaman yöresi türküleri, tarihsel süreç içerisinde geçmişi çok eskilere dayanan ve birçok medeniyetin etkilerini barındıran yapıya sahiptir. Bu türküler, çevre yörelerin halk müziği yapıtlarına göre spesifik özellikler taşıyan özgün müzik eserleridir. Bu çalışmada, TRT kurumu Türk halk müziği repertuvarında bulunan ve yöre halkı tarafından yaygın olarak bilinen Adıyaman yöresine ait 10 adet türkü ele alınarak müzikal analizleri yapılmıştır. Bu türkülere ait; makam dizileri, karar sesleri, güçlü sesleri, ses genişlikleri, değiştirici işaretleri, usulleri, metronom değerleri ve kullanılan ses dizileri saptanmıştır. Elde edilen bulgular sonucunda; yapısal ve makamsal analizlere ait tablolar oluşturulmuş ve genel bir değerlendirmeye varılmıştır.

Folk songs reflect the soci o cultural aspects, status during the historical process, demographic properties and esthetic view of the regions they belong to. Folk melodies have a very big contribution to the formation of universal music sorts. Sorts of folk music continually develop like an organic creature and attain their contemporary shape according to the common perception of the society. The Greek origin "etnos" word represents the root of the "ethnic" concept. The term Ethnomusicology derived from this root means, within the con text of Musicology, the intensification of music on local cultures. In their plainest formats, folk songs represent the cultural music sorts covered by the research scope of Ethnomusicology. The folk songs of the Adıyaman Region represent local songs that are cultural products that should be researched into within this scope and evaluated within the pertinent field. Anatolian Geography has folk songs that have very rich structural properties in terms of musical content. The Adıyaman region is known for its folk songs within this cultural richness. The folk songs of the Adıyaman region are deeply rooted within this historical process and host the influences of many civilizations. These folk songs are authentic arts of music that possess specific properties vi s a vis the folk musical compositions of the surrounding regions. In this study, musical analysis of 10 folk songs belonging to the Adıyaman region and taking place in TRT repertoire were carried out. The tune strings, reversion sounds, strong sounds, sou nd widths, altering signs, practices, metronome values and the used sound strings have been identified for such folk songs. Pursuant to the findings obtained, tables were created for the structural and tune analyses and a general evaluation were made.