Lise öğrencilerinde problemli akıllı telefon kullanımının sosyal kaygı ve sosyal ağların kullanımına aracılık etkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, lise düzeyindeki öğrencilerin sosyal kaygı düzeyleri ve sosyal ağ siteleri kullanımları ile problemli akıllı telefon kullanımları arasındaki ilişkilerinin incelenmesidir. Araştırmanın çalışma grubunu Muğla İlindeki çeşitli Anadolu liselerinde öğrenim gören 120’si kız (%35), 224’ü erkek (%65) toplam 344 9. 10. 11. ve 12. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak; Sosyal Kaygı Ölçeği, Sosyal Medya Kullanımı Ölçeği ve Problemli Akıllı Telefon Kullanımı Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin istatistiksel analizinde değişkenler arasındaki ilişkiyi tespit etmek için Pearson Momentler Çarpımı Korelasyonu, cinsiyetler arasındaki farklılığı tespit etmek için t-testi ve sosyal kaygının anılan değişkenleri yordamasını tespit etmek için ise regresyon tabanlı aracılık analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, lise öğrencilerinin sosyal kaygı düzeyleri ve problemli akıllı telefon kullanımında cinsiyetler arasında farklılığa rastlanırken, sosyal kaygı düzeyleri ile sosyal ağ siteleri kullanımı ve problemli akıllı telefon kullanımı arasında anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Lise öğrencilerinin sosyal kaygı düzeyleri arttıkça sosyal ağ kullanımlarının da arttığı, aynı şekilde sosyal kaygı düzeyleri arttıkça problemli akıllı telefon kullanım düzeylerinin de arttığı ortaya çıkmıştır.

The purpose of the study was to determine the relationship between social network usage, social anxiety, and problematic smartphone usage. Participants consist of 344 9th, 10th and 11th high school students in Muğla. Accordingly, the participants were 120 female (35%) and 224 male (65%) students. Social Anxiety Scale, Social Media Usage Scale and Problematic Cell Phone Usage Scale were used in the study. Pearson correlation coefficient was used to determine the relationships between variables, T test was used to determine gender differences and regression based mediation analysis was used to determine whether the relationship between social anxiety and social network usage was mediated by problematic smartphone usage. Results showed that there were differences across genders in term of social anxiety level and problematic smartphone usage. In addition, there were significant relationships among social anxiety level, social network usage and problematic smartphone usage. As adolescents’ social anxiety levels increased, their use of social network also increased; similarly, as their levels of social anxiety increased, problematic smartphone usage increased. Furthermore, mediation analysis revealed that smartphone usage fully mediated the relationships between social anxiety and social network usage.