Fizan’da sürgün bir ittihatçı: Cami Bey

Abstract

Sultan II. Abdülhamid döneminde bir muhalefet örgütü olarak askerî okullarda teşkilatlanan İttihatçıların sayısı zamanla azımsanmayacak kadar artmıştır. Padişaha muhalefet üzerine bir araya gelen İttihatçıların temel hedefi Meşrutiyet idaresini geri getirmekti. İktidar aleyhindeki faaliyetleri fark edilen İttihatçılar çeşitli cezalara çarptırılıyordu. Sultan II. Abdülhamid, ülkenin güzide okullarında okuyan bu muhalif gençlerin birikimlerini boşa harcamamak için mezun olduklarında onları memleketin sorunlu bölgelerinde görevlendirmekteydi. Harp Okulu’ndan mezun olduktan sonra memleketin bir köşesine tayin edilen İttihatçılardan biri de Cami Bey’dir. Cami Bey, mezuniyetinden sonra yüzbaşı rütbesiyle, kaymakam olarak Fizan’a gönderilmiştir. Büyük Sahra Çölü’nün kuzeyini kapsayan sürgün mıntıkası Fizan, bu sıralarda kuzeyden İtalyan, batı ve güneyden Fransız ve doğudan İngiltere sömürgeciliğinin hedefidir. Üç büyük sömürgeci güç arasında Osmanlı menfaatlerini korumaya çalışan Cami Bey, aynı zamanda sömürgecilere karşı yerli kabilelerin korunması görevini de üstlenmiştir. Bu çalışmada, Cami Bey’in Trablusgarp ve Fizan’daki faaliyetleri ele alınmaktadır.

During the reign of Sultan Abdulhamid II, The Young Turks who were orginizing themselves in the military schools as an opposition organization increased in number which can not be ignored. The main target of The Young Turks who came together on the base of opposing padishah was bringing the Constitutional Government back. The Young Turks Whose activities against the authority were uncovered were sentenced to several penalties. To get benefit from these opponent youngsters who attended to the most eminent schools of the country Sultan Abdulhamid II charged them in the hotspots of the country after their graduation. One of The young Turks who was charged to a remote part of the country is Jami Bey. After his graduation he was sent to Fezzan with the rank of captain as district governor. Fezzan an exile region which covers the North of The Sahara, from the North by Italian and from the West and the East by the English colonialism was on target. Among three major colonialists Jami Bey tried to save The Ottoman interests and he took the resonsiblty of protecting the native tribes against the colonialists. In this study Jami Bey's activities in Tripoli and Fezzan will be approached.