Öğretmen adaylarının sosyal bilimler ve sosyal bilgiler kavramlarına ilişkin bilişsel yapıları: kelime ilişkilendirme testi uygulaması

Abstract

Bu araştırmanın amacı kelime ilişkilendirme testi aracılığıyla sınıf öğretmeni adaylarının bilişsel yapılarını ortaya koymak; sosyal bilimler ve sosyal bilgiler kavramlarına yönelik kavrama ilişkin bilgilerini ve kavram yanılgılarını belirlemektir. Tarama modelinde desenlenen araştırmada öğretmen adaylarının sözü edilen kavramlara ilişkin bilişsel yapılarını belirlemek için kelime ilişkilendirme testi kullanılmıştır. Araştırmaya 2012-2013 öğretim yılı bahar döneminde Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği Programı 3. sınıfta öğrenim gören ve Sosyal Bilgiler Öğretimi dersini alan öğretmen adayları katılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak kelime ilişkilendirme testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda kavramlara ilişkin elde edilen sözcükler ayrıntılı olarak incelenmiş, tekrarlanan sözcükler dikkate alınarak belirlenen kesme noktaları doğrultusunda kavram ağları oluşturulmuştur. Araştırmada öğretmen adaylarının sosyal bilgiler kavramına ilişkin en çok “vatandaşlık”, sosyal bilimlere ilişkin olarak ise en “Tarih” sözcüğünü tekrarladıkları görülmüştür. Tarih, beceri, toplum-toplumsallaşma, değerler, sosyal katılım, Coğrafya ve kültür sözcükleri her iki kavram için öğretmen adayları tarafından tekrarlanan sözcüklerdir. Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının sosyal bilgilere ilişkin daha fazla kavramsal bilgiye sahip oldukları, sosyal bilimlere ilişkin ise daha fazla kavram yanılgısına sahip oldukları belirlenmiştir.

This study aims to investigate cognitive structure of primary education pre-service teachers regarding social studies and social sciences. 3rd grade primary education pre-service teachers who were taking the course of Social Studies Education in Primary School Teacher Education Program at the Education Faculty of Anadolu University in the spring 2012-2013 participated in this survey model designed study. In this study, word association test was used as a data collection tool to reveal the cognitive structure of primary school teacher candidates. Cut-off points were figured out in light of information about how many different answers were given and how many times these answers were used for which key concepts. Cut-off points used to prepare the concept maps. According to results of the study, it is seen that pre-service teachers mostly repeated “citizenship” for social studies, and “History” for social sciences. Also, History, skills, society-socialization, values, social participation, Geography and culture were given for both of two concepts. It can be claimed that pre-service teachers have much more conceptual information about social studies, and much more misconception about social sciences.