UNESCO’nun tarih eğitimi yayınlarına yönelik bir değerlendirme (1947-2012)

Abstract

Bu çalışmanın amacı UNESCO’nun kuruluşundan bugüne kadar tarih eğitimi ile ilgili olarak yapmış olduğu yayınları değerlendirmektir. Bu yayınlar, kurumun web sayfasındaki eğitim yayınları içerisinde yer alan makale, kitap, rapor ve dokümanlardan oluşmaktadır. UNESCO tarafından yayınlanan tarih eğitimi ile ilgili 264 çalışma doküman incelemesi yoluyla değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Bu betimsel çalışmada, söz konusu yayınlar; yayın yıllarına, yayın türlerine, temalara ve coğrafi faaliyet alanına göre analiz edilmiştir. Ayrıca bu yayınların incelenmesinde içerik analizine başvurulmuştur. Tarih eğitimi yayınlarının öğretim materyalleri, tarih konuları ve disiplinler arası tarih öğretimi gibi birkaç ana başlık altında yapıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Konuya yönelik incelemede ders kitaplarına yönelik çalışmaların tüm çalışmalar içerisinde %25’ten daha fazla bir ağırlığı olduğu görülmektedir. Coğrafi faaliyet alanına yönelik yapılan incelemede ise yapılan çalışmaların %25’inden fazlasının Avrupa kıtası üzerinde yoğunlaştığı ve ülke bazında da en fazla çalışmanın ABD ve Fransa gibi batılı ülkelerle ile ilgili olduğu görülmüştür. Sonuç olarak bir dünya kurumu olarak nitelendirilmesine rağmen UNESCO, tarih eğitimine ilişkin olarak Avrupa merkezli bir yayın politikası izlediği izlenimi vermektedir. Ayrıca UNESCO ilk yıllarındaki dünya ve ulusal tarihlerin tarih ders kitaplarında nasıl yer aldığına yönelik büyük ve sistematik ilgisini son yıllarda herhangi bir tarih eğitimi konusunda gösterememiştir.

The aim of this study is to evaluate the publications on history education made by UNESCO from the date of its establishment to nowadays. These publications include published articles, books, reports, and documents which are available on its web site. The present study examined 264 publications on the history education by UNESCO. In this descriptive study, the publications were analyzed according to their publication years, kinds, themes, and geographical scopes. Moreover, the content analysis was also used to analyze these publications. Results revealed that the history education publications were related to several main themes such as instructional materials, historical topics, and interdisciplinary history teaching. The rate of publications pertaining to history textbook is approximately 25%. The main geographical scope of the publications is Europe with 25 percentages. The scope of these publications was largely concerned with western countries as USA and France. In conclusion, even the UNESCO seems to have a world institution characteristics, it concentrates on Europe in terms of history education. However, the UNESCO has not recently given great importance to the appearance of the world and national histories in history textbooks compared to its early years.