Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının “tarih” kavramına ilişkin algılarının mecazlar/ metaforlar yardımıyla analizi

Abstract

Metafor kavramı araştırmacılar tarafından farklı şekillerde tanımlanır. Lakoff ve Johnson (2005;25) metaforu; bir düşünce malzemesi, insan kavrayışının bir şekli ve sadece bir söz figürü değil aynı zamanda bir düşünce figürü olarak tanımlamıştır. Metaforlar, bir kişinin bir kavramı ya da olguyu algıladığı biçimde, benzetmeler kullanarak ifade etmesidir. Bu araştırmada sosyal bilgiler öğretmen adaylarının “tarih” kavramıyla ilgili kullandıkları metaforlar ortaya konmaya çalışılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Sosyal Bilgiler Öğretmenliğine devam eden 100 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırma 2011-2012 akademik yılının bahar döneminde yapılmıştır. Bu araştırmada da sosyal bilgiler öğretmen adaylarının, “tarih” kavramına ilişkin sahip oldukları algıları ortaya çıkarmak için, öğretmen adaylarına, “Tarih…. gibidir; çünkü …” ifadesinin yazılı olduğu boş bir kağıt verilerek boşlukları doldurmaları istenmektedir. Çalışmanın verileri nitel araştırma yöntemlerinden içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Bu araştırmanın amacı, Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının “Tarih” kavramına ilişkin sahip oldukları algıları metaforlar aracılığıyla ortaya koymaktır. Bu genel amaç çerçevesinde, “sosyal bilgiler öğretmen adayları “Tarih” kavramına ilişkin sahip oldukları algıları hangi metaforlar aracılığıyla açıklamaktadır?” sorusunun cevabı araştırılmıştır. Araştırma neticesinde, katılımcılar tarafından tarih kavramına ilişkin zengin metaforların oluşturulduğu tespit edilmiştir. Oluşturulan metaforlar ve metafor açıklamaları tarihin genel manada bilinen, anlamı ve görevine uyumlu olarak ortaya çıkmıştır. Öğrenciler toplam 62 farklı metafor oluşturmuşlardır. Oluşturulan bu metaforlar 11 kategori altında incelenmiştir.

This research has been conducted to reveal the metaphors of social studies teacher candidates about “History” concept. Within 2011-2012 Academic Year, Spring Term, 100 social studies teacher candidates at University of Gaziosmanpaşa, Educational Faculty, Social Studies Education Department joined the study as the research group. The datum of the research conducted as the social studies teacher candidates’ completing the statement: “History is like ...., because …”. Phenomenon Scientific Pattern used with Qualitative Research Method’s Content Analysis Technique to analyse and interpret the collected datum. The aim of this research is to reveal the perception of the social studies teacher candidates about History by using metaphors. Within the frame of this general aim, answers to the question:“By which metaphors are the perception of the social studies teacher candidates about History explained? investigated. As a result of the research, the rich metaphors created by the participants on the concept of history have been identified. Metaphors and metaphors created descriptions, revealed that students' perspectives structure of history, on the meaning and mission. Students have created a total of 62 different metaphor. Created metaphors are investigated under the 11 themes.