Yabancılara Türkçe öğretiminde leksikal yaklaşım: bir eşdizimlilik çalışması modeli

Abstract

Bu çalışma Türkçe öğretiminde modern bir dil öğretimi yaklaşımı olan leksikal yaklaşıma dayanarak, bu yaklaşımın sınıf içerisinde olduğu kadar sınıf dışında da uygulanmasına yönelik bir model önermeyi hedeflemektedir (Lewis, 2000). Bu model, araştırmacı tarafından uygulamalı dilbilim ve bellek çalışmalarının sonuçlarına göre oluşturulan özgün bir modeldir. Leksikal yaklaşım, yabancı dil öğrenenlerin temelde yaşadıkları en büyük öğrenme güçlüğü “öğrendiğini hatırlama” olduğu için bu sorunsala çözüm getirmeye çalışmaktadır. Leksikal yaklaşım, geleneksel dil bilgisi anlatımının aksine dilin, dil bilgisinden çok sözcük bilgilerinden oluştuğunu savunmaktadır. Buna göre, temel ilke olarak genel bir dil bilgisinin olmadığını, fakat her bir sözcüğün dil bilgisel özellikleri olduğunu ve bu yüzden her sözlüğün aslında bir dil bilgisi kitabı olabileceğini ifade etmektedir. Yabancı dil olarak Türkçeyi öğrenenler leksikal yaklaşımın ön gördüğü temel eşdizimlilik ilkesini kullanarak sözcük kullanımının özelliklerini öğrenebilir ve böylece hatırlama düzeylerini artırabilirler. Hatırlatıcı ipuçları bu modelde en önemli kavramlardan biri olarak düşünülmüştür. Çünkü modelin asıl amacı, öğrenenlerin hatırlama düzeyini arttırmak ve hedef dile yakın bir doğrulukla üretimini sağlamaktır.

This study intends to propose Lexical Approach and a model for teaching Turkish as a foreign language so that this model can be used in and outside classroom settings (Lewis, 2000). This model was created by the researcher as a result of the studies carried out in applied linguistics and memory . Since one of the main problems of foreign language learners is to retrieve what they have learnt, lexical approach is an alternative explanation to solve this problem. Unlike grammar translation method, this approach supports the idea that language is not composed of general grammar but strings of word and word combinations.In addition, lexical approach posits the idea that each word has tiw gramamtical properties, and therefore each dictionary is a potential grammar book. Foreign language learners can learn to use collocations, a basic principle of Lexical approach. Thus, learners can increase the level of retention.The concept of retrieval clue is considered the main element in this collocational study model because the main purpose of this model is boost fluency and help learners gain native-like accuracy while producing the target language.