Bu çalışma, ilköğretim birinci kademe öğrencilerinin çevreye yönelik tutumlarını belirlemeye dönük ölçek geliştirmek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada tabakalı örnekleme yöntemi kullanılarak 360 ilköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencisine ulaşılmıştır. Öğrencilerin yaşadıkları çevreye karşı nasıl bir tutum içerisinde olduklarını belirlemek amacıyla Çevreye Yönelik Tutum Ölçeği (ÇYTÖ) ile çevreye yönelik sergiledikleri sorumlu davranışların neler olduğunu belirlemek amacıyla Çevreye Yönelik Sorumlu Davranış Ölçeği (ÇYSDÖ) geliştirilmiştir. Ölçeklerin geliştirilme sürecinde literatür taraması yapılmış, içeriğinde çevre ile ilgili konuların yer aldığı ilköğretim Hayat Bilgisi, Fen ve Teknoloji, Sosyal Bilgiler ile Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretim programları incelenerek madde havuzu oluşturulmuştur. Maddeler ölçek formatında yazılarak veri toplama aracına dönüştürülmüştür. Maddelerin kapsam geçerliği ve görünüş geçerliliğini belirlemek amacıyla eğitim bilimleri alanında çalışan bir grup eğitim bilimleri uzmanına ve ilköğretim birinci kademede görev yapan öğretmenlerin görüşüne başvurulmuştur. Ayrıca, maddelerin dil ve anlatım bakımından uygunluğunu sağlamak için bir grup öğrenciyle görüşülmüştür. Tüm bu dönütler sonucunda gerekli düzenlemeler yapılmış ve ön uygulama yapılmıştır. Ölçeklerin yapı geçerliliği için açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri, 360 ilköğretim öğrencisi üzerinde yapılan uygulamadan elde edilen verilerin SPSS ve LISREL programlarında çözümlenmesiyle yapılmıştır.
This research aims to develop a scale to determine elementary school students' attitudes towards the environment. In this research, a total of 360 students of 4th and 5th grades from primary school have been reached by using a method of stratified sample. Two different scales have been developed in this study to determine students’ attitudes towards environment. The first scale has a single-factor structure and consists of 32 items. The second one, the Environmentally Responsible Behavior Scale (ÇYSDÖ), is a three-factor structure consisting of 21 items. In the process of developing the scales literature review, by examining the items which have been written in a scale format have been converted to data collection tool. The necessary regulations and pre-application were made as a result of expert opinion, teacher opinion and the negotiations with a group of students in order to determine the suitability of language and expression. According to the exploratory and confirmatory factor analysis the scales have been confirmed as models. The statistical programs SPSS 7.0 and LISREL 8.51 are used for statistical analysis.
