Yaşam boyu öğrenme becerilerinin ders kitaplarında yer alma düzeyine örnek bir inceleme

Abstract

Bu çalışma yaşam boyu öğrenme becerilerine ders kitaplarında yer verilme düzeyini belirlemek için yapılan örnek bir çalışmadır. Çalışmanın evrenini Erzurum ilindeki ilkokullarda 2011-2012 eğitim öğretim yılında okutulmakta olan dördüncü sınıf Türkçe ders kitapları; örneklemi ise bu ders kitapları arasından rastgele seçilen bir yayın oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Toplanan verilerin analizinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada ders kitabında yer alan metinlerde yaşam boyu öğrenme becerilerine yer verilip verilmediği, en çok ve en az yer verilen becerilerin neler olduğu belirlenmeye çalışılmıştır. Her metin araştırmacı tarafından ayrı ayrı ele alınarak analiz edilmiş ve önceden belirlenen beceri temalarına uygun kodlar kullanılarak metinlerin içeriğindeki yaşam boyu öğrenme becerileri tespit edilmiştir. Yapılan içerik analizi sonucunda incelenen kırk metinde etkili okuma-yazma becerileri, sosyal beceriler ve öğrenmeyi öğrenme becerilerine metinlerde daha fazla yer verildiği belirlenmiştir. Yine kendi öğrenmesinden sorumlu olma, derinlemesine akıl yürütebilme becerileri en az yer verilen iki beceridir. Açıklayıcı metinlerin “Yaşam Boyu Öğrenme Becerileri”ni kazandırmada şiir türünden daha etkili olduğu, kısa metinlerin uzun metinlere göre daha az beceri özelliği içerdiği tespit edilmiştir. Bu çalışma “Yaşam Boyu Öğrenme Becerileri”nin ders kitaplarında yer alma düzeylerine ilişkin örnek bir çalışma olup benzer çalışmalar farklı ders kitaplarıyla da gerçekleştirilebilir.

This study is an example study to determine the level of handling lifelong learning skills in the textbooks. The universe of the study consists of Turkish Language textbooks studied in fourth grade elementary schools of Erzurum province during the academic year 2011-2012; and sample is a publication randomly selected among these textbooks. In collection of data document analysis method, which is one of the qualitative research methods, has been used. In the analysis of collected data, content analysis method has been used. In this study, it has been tried to determine that whether lifelong learning skills have been used in the passages of textbooks or not and which skills have been mentioned the most and which has been mentioned the least. Each text has been investigated by the researcher separately by using pre-defined codes appropriate to skill themes, and lifelong learning skills contained in the texts have been identified. As a result of the content analysis of forty texts, it has been determined that effective reading and writing skills, social skills and learning to learn skills are more frequently handled in the texts. Also, being in charge of self- learning, in-depth reasoning skills are two least handled skills. It has been determined that explanatory texts are more effective than poetries in gaining ‘Lifelong Learning Skills’ and short texts include less skill features compared to long texts. This study is an example study about level of handling ‘Lifelong Learning Skills’ in the textbooks and similar studies can be conducted with different textbooks.