Türkçe öğretmeni adaylarının dinleme sorunlarına ilişkin görüşleri

Abstract

İnsan hayatında oldukça önemli bir yeri bulunan ancak ihmal edilen becerilerden biri dinleme becerisidir. Anne karnındayken kazanılan bu becerinin, önce ailede sonra okulda sistemli bir şekilde geliştirilmesi gerekir. Dinleme becerisi gelişmiş bireyler, hem eğitim-öğretim hayatlarında hem de sosyal hayatlarında başarı gösterirler. Dinlemenin eğitim ortamlarında öğrencilere etkili bir şekilde verilmesinde öğretmenlere büyük sorumluluklar düşmektedir. Bu nedenle öncelikle öğretmenlerin dinlemeye ilişkin yeterli bilgiye sahip olmaları, dinleme sorunlarına ilişkin farkındalık kazanmaları gerekir. Özellikle Türkçe öğretmenleri, aldıkları eğitim doğrultusunda, dinleme becerisini geliştirmeye dönük çalışmalar yapmalıdır. Bu araştırmanın amacı Türkçe öğretmeni adaylarının dinlemeye ilişkin yaşadıkları sorunları ortaya çıkarmak ve bu sorunların çözümüne ilişkin düşünce ve yaklaşımlar geliştirmektir. Bu amaçla 2012-2013 eğitim-öğretim yılında Çukurova Üniversitesinde öğrenim gören 97 Türkçe öğretmeni adayının görüşü alınmıştır ve bu görüşler cinsiyet değişkeniyle birlikte incelenmiştir. Araştırmaya katılan öğrencilere “Birini dinlerken yaşadığınız dinleme sorunları nelerdir?” açık uçlu sorusu yöneltilerek öncelerin gönüllülük esasına göre bu soruya cevap vermeleri sağlanmıştır. Katılımcıların ortaya koyduğu veriler, içerik analizi tekniği ile incelenmiş, kategoriler, alt kategoriler ve temalar biçiminde sınıflandırılmıştır. Katılımcılar, dinleme sorunlarının % 58 oranında göndericiden, % 22 oranında alıcıdan ve % 21 oranında diğer sorunlardan kaynaklandığını belirtmişlerdir. Çalışmada cinsiyete dayalı belirgin bir fark olmadığı görülmüştür. Çalışmada dinleme sorunlarına ilişkin değerlendirmeler yapılmış ve çeşitli öneriler sıralanmıştır.

Listening skill has an important place in people’s life, but is often neglected. This skill is obtained before birth, and should be developed systematically at school. People with developed listening skill are successful at education and in their social lives. To achieve this skill teachers are very important. First of all teachers should have enough knowledge about listening and listening problems. Especially Turkish teachers should try to improve listening skill. The aim of this study is to show the problems of Turkish teachers about listening and develop opinions and approaches to solve these problems. For this reason 97 Turkish-teacher candidates of Çukurova University were questioned in 2012-2013 academic year and these opinions were investigated according to gender factor. The question “What are the problems you face when listening to someone?” was asked, and so answered according to willingness. Data obtained from participants were investigated with content analyze technique, and classified into categories, sub-categories and themes. Participants indicated that listening problems happen % 58 because of senders, and % 22 because of receivers and % 21 because of other problems. It was observed that there is no great different on the base of gender. Some evaluations were made about listening problems and some suggestions were made.