Dünyanın farklı yerlerinde de örneklerine rastlanan kolektif işletme tiplerinden en uzun ömürlü ve
en geniş katılımlı olanı İsrail’deki kibbutzlardır. Söz konusu bu yapıların bir asrı aşan geçmişi ve
günümüzde birtakım değişikliklerle beraber hala önemini koruması kolektif işletmeler içerisinde
kibbutzları ayrı bir yere koymaktadır. Başlangıçta tarım ağırlıklı bir iktisadi faaliyetin söz konusu
olduğu kibbutzlarda ilerleyen yıllarda sanayi ve turizmde önemlerini artırmışlardır. Bununla
birlikte entansif tarım uygulamalarıyla kibbutzlar dünyada az sayıdaki başarı örneklerinden birini
teşkil ederek verimsiz çöl topraklarından en yüksek verimi elde etmeyi başarmış ve sadece bitkisel
üretimde değil tarımın pek çok alanında büyük ilerleme kaydetmişlerdir. Bu çalışmada İsrail
Devleti’nin kurulmasında da önemli bir yeri olan kibbutzlar beşeri ve iktisadi coğrafya kapsamında
incelenerek geçmişten günümüze geçirdiği aşamalar ortaya konulmaya çalışılmıştır.
The Kibbutzim in Israel, the examples of which are found in different parts of the world, are the
most long-lasting and the most well-attended type of collective enterprise. The history of these
structures over a century and still protecting its significance with some changes today place a
particular importance to kibbutz. While initially an agriculture-based economic activity is
concerned, kibbutzim have increased their importance in industry and tourism later on. Besides,
by their intensive farming practices they have managed to get the most out of unproductive
desert lands and made a great progress not only in crop production but also in many areas of
agriculture, constituting one of the few successful examples in the world. In this study, kibbutzim,
which also have a great contribution to establish state of Israel , have been tried to be put
forward by examining the developmental stages from past to present under the scope of human
and economic geography.
